mijn top 25 films van 2012

Daar is ie weer, ’n bijna niet te maken lijstje, maar ik heb dit jaar zelfs besloten om ‘m helemaal te nummeren..! Dus net als vorig jaar met ’n échte nummer 1, maar nu ook met ’n nummer 2, 3, 4, … tot 25. Nu kan ik wel weer allemaal nuance aan gaan brengen en zeggen dat het lijstje mogelijk net wat anders was als ik ‘m bijvoorbeeld vorige week had gemaakt, maar f$&k it, this is it..! En ik weet dat ik soms wat negatief ben over de ‘hedendaagse film’, maar ik vond 2012 ’n geweldig filmjaar.
Oh ja, om tot onderstaand lijstje te komen heb ik dit jaar meer dan 220 films gezien, en dan nog weet ik zeker dat ik wel ’n paar toppers gemist heb.

  1. Killing Them Softly: niet alleen ’n geweldige gangsterfilm, maar ook ’n film die Amerika en haar politieke systeem zó scherp fileert dat ik ’t gerucht – dat de Weinstein broers deze film over de presidentsverkiezingen hebben getild omdat anders de opkomst bij de verkiezingen ’n stuk lager zou zijn geweest – graag wil geloven.
    Daarnaast speelt Brad Pitt wederom geweldig, maar was ik ook onder de indruk van Scoot McNairy en vooral van James Gandolfini, in wiens rol alles wat regisseur Andrew – Chopper, The Assassination of Jesse James by the Coward Robert Ford – Dominik wil zeggen samenkomt.
  2. Beasts of the Southern Wild: ook uit deze film kun je zeker wat scherpte richting Amerikaanse samenleving halen, maar het is toch vooral ’n prachtig magisch-realistisch sprookje over opgroeien in ’n harde maar vrije wereld, en nog meer de film waarin Quvenzhané Wallis haar debuut maakte.
    Who the man!?
  3. Take Shelter: Michael Shannon is een koning, in dit intieme drama over een man die z’n leven langzaam uit z’n vingers voelt glippen door z’n eigen angsten, dromen en/of demonen. Puur als film mogelijk de beste van ’t jaar, maar de twee bovenstaande hadden net zo’n ‘glazuurlaagje’ extra waar ik niet ongevoelig voor ben (respectievelijk het ‘vette gangsterfilm-glazuur’ en het ‘magische glazuur’).
  4. Holy Motors: zó vol met geweldige thema’s, verwijzingen en typetjes dat ik nog lang niet alles ontdekt heb. Inderdaad: “Holy moly!“.
  5. Amour: terugdenkend aan deze film heb ik nog altijd ’t gevoel dat het geen film was, maar ’n geweldig prachtig, dramatisch en menselijk gesprek dat ik graag ooit met m’n grootouders had gehad…
  6. Shame: Michael Fassbender is wat mij betreft dé acteur van 2012, en hier krijgt ie onder de gedurfde ‘leiding’ van Steve McQueen alle kans om te laten zien waarom: pffff..!
  7. De rouille et d’os: geweldig sociaal drama, maar daarnaast ook ’n ongelooflijk mooi en origineel liefdesverhaal met ’n geweldige Matthias – Rundskop – Schoenaerts en ’n prachtig kwetsbare Marion Cotillard.
  8. Killer Joe: erg intense en geweldig gedurfde ‘hicksploitation‘-film van oude meester Friedkin, met ’n career-changing performance van Matthew McConaughey (!)…
  9. Jagten: Thomas – Festen – Vinterberg is helemaal terug en heeft inmiddels geen verrassende onthullingen meer nodig. Regie-, scenario- én acteertechnisch TOP.
  10. This Must Be the Place: misschien wel de opvallendste acteerprestatie van ’t jaar, die van Sean Penn als aging rocker.
  11. A Dangerous Method: doordat ik zoveel ‘herkende’ vergat ik bijna hoe geweldig deze film over Carl Jung, Sigmund Freud en Sabina Spielrein is…
  12. Martha Marcy May Marlene: prachtige doorbraak van het veel getalenteerdere zusje van de Olsen-tweeling, met ook ’n zeer creepy John Hawkes.
  13. Oslo, 31. August: ’n half jaar na ’t zien voel ik nog exact hoe indrukwekkend en zelfs poëtisch deze film over depressiviteit was. Heel mooi!
  14. The Invader: “vluchtelingendrama” zou ‘understatement van het jaar’ zijn voor deze film over het bestaan, de verleidingen van de westerse wereld en de wanhoop in een zoektocht naar iets van een menswaardig bestaan…
  15. Cosmopolis: dit geweldig scherpe kunstwerk over onze tijd en de gevaren van onze levenswijze biedt ook ’n ontzettend intrigerende blik in de geest van een groot filmmaker die écht iets te zeggen heeft.
  16. Moonrise Kingdom: ik houd van de wereld die Wes Anderson telkens weer weet te creëren, en met deze doet hij ’t weer, en nog veel meer.
  17. On the Road: vooraf de billenknijper van ’t jaar, want zou Walter Salles de sfeer van ’t perfecte (?) boek wel kunnen vangen..? Tijdens de film durfde ik m’n billen al volledig te ontspannen, want het lukte hem ogenschijnlijk gemakkelijk…
  18. Detachment: gitzwarte blik op het vak van docent op ’n middelbare school, met ’n geweldige Adrien Brody.
  19. Hemel: erg fijn om op m’n verjaardag de beste Nederlandse film van ’t jaar te zien, en wat was ik ’t eens met het Gouden Kalf voor Hannah Hoekstra voor haar titelrol…
  20. Your Sister’s Sister: uit de (productie-)stal van ’n paar nieuwe helden van me uit de underground-scenemumblecore-helden Jay en Mark Duplass (die dit jaar ook betrokken waren bij Safety Not Guaranteed, Jeff, Who Lives at Home en The Do-Deca-Pentathlon), met ook twee schitterende top-actrices.
  21. Café de Flore: mogelijk de grootste verrassing van ’t jaar voor mij, deze magische-realistische puzzelfilm die zowel hip als confronterend is.
  22. Life of Pi: Ang Lee laat zien wat Scorsese vorig jaar met Hugo liet zien: ’n meester weet 3D wél volledig positief in te zetten. Daarnaast ook met ’n mooie en subtiele spirituele boodschap.
  23. Seven Psychopaths: de Adaptation van 2012, dus mogelijk vooral voor schrijvers, maar zeker ook ‘gewoon’ een coole film…
  24. The Broken Circle Breakdown: Van Groeningen levert wederom ’n prachtige menselijke film af, waarvan ik benieuwd ben hoe ie ’t op internationale festivals zal gaan doen.
  25. Meek’s Cutoff: om de cirkel van deze top 25 rond te maken sluit ik ook af met ’n film die de Amerikaanse samenleving aardig fileert, maar dan verpakt als ’n ontzettend rustige western…

Dit jaar geen speciale lijstjes voor top 5 beste documentaires of komedies. In plaats daarvan heb ik ’n aantal genres gekozen, waarin ik ’n paar films extra aandacht wil geven.

Documentaire
De hoeveelheid documentaires die ik dit jaar zag was niet groot genoeg om ’n top-lijstje van dit jaar te maken. Daarnaast is het grotendeels toeval dat ik dit jaar bv. voor ’t eerst pas Hearts of Darkness zag, of de persoonlijk gruwelijk interessante Lenny Bruce: Swear to tell the Truth en Bukowski: Born into This, en die zouden meteen in mijn top 5 komen, die dan zou worden aangevuld met Marley en Woody Allen: A Documentary. Want uit deze twee ga ik niet kiezen voor beste documentaire van ’t jaar. En dan ga ik ’t niet hebben over de hoeveelheid ‘voedsel-bewustzijn’-documentaires die ik dit jaar heb gezien, want mochten enkele van die documentaires de waarheid vertellen, dan vallen ze onder de belangrijkste documentaires ooit gemaakt. En ja, ik weet dat dat veel te ‘groots’ klinkt.

Komedie
Okay, de beste komedie die ik dit jaar zag was Ted, op ’n afstandje gevolgd door 21 Jump Street, alhoewel ik die vooral zo leuk vond vanwege de geweldige zelfspot/sneer naar het gebrek aan creativiteit in hedendaags Hollywood. Een volledig overzicht van alle films die ik ’t label “komedie” heb meegegeven vind je hier

Actie
Kort even iets over het ‘vetste’ genre: de actiefilm. Qua vechten de absolute nummer 1 van het jaar: The Raid: Redemption. Naast al die grote blockbusters tonen de makers dat je voor ’n actiefilm vooral geweldige choreografie nodig hebt, en mogelijk het ontbreken van ’n sterke acteursvakbond ;).
Oh ja, ik wil Jack Reacher niet onvermeld laten, waarmee Tom Cruise wederom aantoont z’n mannetje veel meer te staan dan z’n voorkomen doet vermoeden…

Horror
Nooit mijn favoriete genre geweest, maar ik begin steeds duidelijker in te zien dat de betere horror in essentie gruwelijk interessant kan zijn. Zoals bv. The Woman, wat mij betreft de beste horror van ’t jaar. Maar ik wil The Cabin in the Woods niet vergeten, want die film schopte zo heerlijk tegen de verwachtingen van het ‘standaard-horror’-publiek dat ik me ook daarom al hard vermaakte met deze film.

Science-fiction
Direct na afloop had ik verwacht dat Prometheus bovenaan m’n sci-fi-lijstje zouden hebben gestaan, maar deze Alien-revival-film ebde toch ’n stuk sneller weg dan ik verwachtte. Topper van ’t jaar in mijn ogen: Looper, waarin je ook je hersenen gelukkig mag gebruiken. Opmerkelijk in dit genre waren vooral Chronicle (zo droom ik wel eens), Extraterrestre (Spaanse “Woody Allen-science fiction“), Perfect Sense en de hierboven al genoemde Safety Not Guaranteed, met die kanttekening dat dit alle vier geen ‘standaard’ science-fiction films zijn.

TV-film
In bovenstaande top 25 had ik ook graag The Sunset Limited geplaatst, maar ik kreeg ‘m nergens tussen gewurmd. Daarom deze rubriek, want officieel was het ’n HBO- en dus TV-film. Net zoals ’t geweldig openhartige Too Big to Fail (over de begindagen van de financiële crisis, gezien vanuit het hart van de macht) en natuurlijk Doodslag, die ik vanwege m’n betrokkenheid sowieso buiten bovenstaande lijst ‘moest’ houden…

En de slechtste van ’t jaar..!
Ook al tracht ik ze te vermijden, ik zie ook elk jaar ’n behoorlijk aantal films die ik liever niet gemaakt had zien worden. Zo had van al het geld dat in ’t belabberde Battleship is gestoken zeker ’n tiental jonge filmmakers hun debuutfilm kunnen maken, wat de wereld ’n stuk mooier had gemaakt. Ook Act of Valor was verschrikkelijk, maar dat komt deels ook vanwege m’n afkeer tegen de Amerikaanse military industrial complex, waarvoor dit in oorsprong ’n promotiefilm was. Dat humor ’t meest persoonlijke genre is bewees The Inbetweeners Movie, want waar fans van de Britse TV-serie de film geweldig vonden, daar kon ik me maar net inhouden om niet weg te lopen. Met Het Bombardement bewezen de makers dat wij Nederlanders ook films als lopende band-werk kunnen zien (vgl. Luc Besson met films als Taken 2, Colombiana e.d.), en dan stond die band waarschijnlijk ook nog wat te snel.
De film waar ik me echter het meest aan heb geërgerd dit jaar was Chernobyl Diaries, een verschrikkelijke horrorfilm die ook nergens eng of goor werd. Wát ’n monsterlijke film (zonder monsters, btw)..!

Okay, nu jij..!
Zo, wederom natuurlijk weer veel meer werk dan ik vooraf dacht, maar persoonlijk wel ’n bevredigende afsluiter van ’t jaar. Maar ik ben ook erg benieuwd naar jouw reactie op mijn ‘keuze’, maar mogelijk nog meer naar jouw lijstje(s), dus voel je vrij om te reageren hieronder…

4 Antwoorden aan “mijn top 25 films van 2012”

  1. Tot mijn grote spijt heb ik maarliefst de nummers 2 tot en met 5 (nog) niet gezien. In ieder geval heb ik, dat in acht nemend, de volgende tien geselecteerd
    prometeus,
    End of watch
    Life of pi
    De rouille d'os
    killing them softly
    Tdkr
    Loopet
    cloud atlas
    Hobbit
    Sinister
    :

  2. Hoi Rik, ik zou in mijn lijst nog verwijzen naar Skyfall, die voor een James Bond film toch wel erg goed was, To Rome With Love (één van de leukere Allen-films die ik heb gezien), Savages, The Queen of Versailles en A Royal Affair. Had je The Sessions al gezien? Verder zie ik dat ik nog een aantal films uit je lijst niet heb gezien dus ik heb weer wat te kijken, de komende weken. Gelukkig 2013!

    1. Savages stond erg lang in het lijstje, maar volgens mij heb ik die vervangen door Meek’s Cutoff. To Rome with Love kwam bij mij nét niet goed genoeg binnen. Skyfall was ik natuurlijk nog niet vergeten, maar ik moet er teveel moeite voor doen om ‘m me te herinneren…
      The Queen of Versailles heb ik nog niet gezien, en A Royal Affair ook niet, maar die ga ik zeker nog zien. The Sessions ken(de) ik nog helemaal niet, maar die wil ik graag zien!

  3. Mooie lijst, Rik!
    Ben er zelf erg blij mee dat je ze vanaf nu wel nummert. Anders zegt het zo weinig; alles of niks, zegt mijn gevoel altijd. Nu opent het ook meer deuren naar discussie, heerlijk. En het maakt alles wat meer een spel ofzo.

    Als eerste, leuk om te merken dat we zeker wel wat raakvlakken hebben qua keuzes. Mijn lijst is ook al af, maar 2012 heeft nog anderhalve dag, dus ik ga nog films zien. :-) Maar – zoals je zelf al aangeeft – ik mis nog best veel toppers (toppers voor mij, I should say). Mijn lijst (ik heb een Top 50, btw) heeft in zijn geheel genomen toch wel een heel andere sfeer dan jouw lijst. Dat vind ik nou interessant; wat is daar de betekenis en analyse achter. Naast simpelweg 'smaak'. Mijn lijst ademt echt een sfeer van verwrongen en onderhuidse thema's; seksuele/psychologische obscuriteiten; vervreemding; isolement. Op praktisch vlak een duidelijk prominente aanwezigheid van poëtische en experimentelere films. Veel onbekende indies die voor mij stralen dit jaar. 2012 was inderdaad een geweldig jaar voor nieuwe films. Als in: niét de commerciële/populaire films, maar juist de artistiekere en obscuurdere films. Veel pareltjes dit jaar! Die films wil ik dan ook met mijn lijst steunen en eren, en meer onder de bekendheid brengen. Heerlijk!

    Ook leuk dat ik er van jouw lijst toch ook nog wel enkele moet zien. Ik kijk bewust weinig nieuwe films, en ben uitermate selectief. Vrijwel geen slechte films voor mij dit jaar (een handje vol, van de bijna 100 nieuwe films). Jouw Nr. 1 verbaasde me niet. Maar dat komt wellicht omdat ik erbij was toe je die zag. En hij is ook zeker noemenswaardig. Interessant om te melden, bij mij staat hij (momenteel) op: nr. 43 (whatever that's worth).

    Wat ik bijvoorbeel nog meer super intrigerend vind is dat je een film als 'Killing Me Softly' dus mooier vindt dan een 'Shame' of 'Detachement'. Benieuwd naar wat jouw motivaties zijn, waarop je jouw keuzes baseerd. Nogmaals, mooie lijst!

    -Fabe

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *