Top 15 van 2025

Hét grote voordeel van alle geopolitieke commotie in de wereld (en een als kind getraumatiseerde man als machtigste ter wereld), is dat kunstenaars méér urgentie voelen om ‘iets’ te uiten. En dat kon je afgelopen jaar al erg goed merken in de bioscopen. Hoe vet is het, dat zulke grote maatschappelijke issues zo snel terug te zien zijn in de kunstvorm die film kán zijn? Waarbij ik ook direct toegeef dat ik graag zaken projecteer op film, dus mogelijk ligt die urgentie ook wel deels bij mezelf. Maar het is en blijft geweldig om te voelen dat er dus grote filmmakers zich ook druk maken om dit soort ‘belangrijke’ zaken, waardoor wij als mensheid ons mogelijk meer met elkander verbonden voelen, want hey: we delen dat schuitje met z’n allen.

En dat betekent dus aardig wat maatschappijkritische films in het lijstje dit jaar. Maar ook een hervertelling van een klassiek verhaal, een horror-hervertelling van de raciale geschiedenis van de VS, een film die me wat trotser maakte Nederlander te zijn, een paar heerlijke ‘wappie’-gerelateerde films, een paar krachtige (al dan niet) nieuwe vrouwelijke stemmen en een nummer 1 die menigeen zal verrassen, maar niet als je begreep waarom Saturday Night vorig jaar mijn nummer 1-film was…

Filmofiels top 15 films van 2025
Okay, without further ado, mijn lijstje van 15 films die mij afgelopen jaar het hardste, meeste of vermakelijkste raakten:

1. Nouvelle Vague
Een van m’n favoriete filmmakers die een ode maakt aan een van de belangrijkste films uit zijn leven, en dat dan in een film giet die ik zo met al m’n film-freak-vrienden nogmaals zou kijken, want het gaat wel even over Godard c.s.

2. One Battle After Another
Lange tijd de gedoodverfd nummer 1 van het jaar, die ik binnen een week twee keer zag in de bioscoop. Met Leonardo in topvorm, Benicio bijna buitenaards, een geweldig debuterend miss. Infiniti, een ‘heruitgevonden’ Sean Penn en een maker die volgens mij niks fout kán doen: Paul Thomas Anderson.
Vive la revolución.!!!

3. Sentimental Value
Bevat een vijf- of zestal scènes waarvan er één een willekeurige film al tot de top zou verheffen, terwijl de makers vanuit Hollywood gelukkig terug zijn gekeerd naar hun geboorteland Noorwegen…

4. Eddington
Heerlijke kijk in Joaquin Phoenix’ wappie-wereld, maar net zoals ik met dat woord een hele groep mensen tekort zou doen, zou ik Ari Asters VETTE film daarmee ook tekort doen, want komen niet alle QAnon-, MAGA- en andere ‘fragielemannenpaniek’-reacties voorbij..?

5. Frankenstein
Nog een Del Toro in deze lijst, waarbij Guillermo hier zijn mogelijk beste film maakt? Ik werd niet eerder zo interessant meegevoerd in het Frankenstein-verhaal, mede door Jacob Elordi’s geweldige monster. Maar ook doordat Mia Goth het horrorstokje weer ‘afpakt’ van last year’s Lily-Rose Depp (voor Nosferatu).

6. Babygirl
De film die me weer een trots liet voelen die ik lange tijd niet had inzake mijn nationaliteit (althans: niet op filmvlak). Halina Reijn vertelt het verhaal van een vrouw die haar eigen seksuele zoektocht in handen neemt, of juist uit handen geeft..?

7. Nickel Boys
Beetje ‘vergeten’ parel die zo geweldig het first person-perspectief toont, dat je er gewoon een top 15-lijstje van het jaar mee haalt…

8. Bird
Andrea Arnold maakt een film over de plek van haar jeugd, en hoe kinderen daarin een stuk meer resiliant lijken dan de volwassen die hen zouden moeten opvoeden. Geweldig acteerwerk ook van Nykiya Adams (die met Chase Inifiniti strijdt om de talent-van-het-jaar-award), Barry Keoghan én Franz Rogowski, met net zo’n geweldige muziek van Fontaines D.C.

9. Bugonia
Yorgos Lanthimos’ volledig Amerikaanse film (Poor Things voelde nog Europees, Kinds of Kindness moet ik nog altijd zien…) over een stel complottisten dat een CEO ontvoert die zich niet zomaar gewonnen geeft. Heerlijk absurd én relevant…

10. I Am Still Here
Nog zo’n film die toont dat goede kunst herkend wordt, waar het ook vandaan komt. Of meer: dat er vaak ‘betere’ films niet uit Hollywood komen, maar uit (voor sommigen althans) onbekende plekken als Brazilië. Terwijl er zoveel interessantere, rijkere en/of oudere culturen zijn dan die overheersende Amerikaanse. Stiekem staat deze er ook op, omdat ik zo enorm op The Secret Agent zit te wachten…

11. Sinners
2025 was sowieso wederom een geweldig jaar voor horror, want Weapons én zeker Together hadden deze lijst ook bijna gehaald, maar deze – met een dubbelrol van Michael B. Jordan – mixte zo mooi de kracht van de zwarte cultuur in Amerika, het belang van muziek in het omgaan met ’trauma’, de intergenerationaliteit van onderdrukking, en zeker ook de rol van ‘mijn ras’ daarin…

12. The Mastermind
Kelly Reichardts laatste blijft maar mijmeren in m’n hoofd, met de dit jaar volledig doorgebroken Josh O’Connor in de drollerige (of toch niet?) hoofdrol. Kunstzinnige film over een klungelige kunstroof, maar in die klungeligheid lijkt de boodschap te zitten.

13. If I Had Legs I’d Kick You
Fijn dat er steeds meer vrouwen ook daadwerkelijke ‘vrouwen-onderwerp-films’ kunnen maken, want zo rauw-eerlijk als ‘moederschapstwijfel’ hier getoond wordt, dat zag ik niet eerder. Waardoor ik deze niet los kan zien van het iets ‘raardere’ Nightbitch en het voor mij nog wat lastiger in te levende Die My Love (die nog zwaarder is en die ik nog moet reviewen): films over de (on)mogelijkheden van het moederschap, en wat dat met de mens achter die moederrol doet…

14. The Brutalist
Voor mijn gevoel hoort deze topfilm nog bij vorig jaar, maar ik zag ‘m dit jaar dus pas. Over architectuur. Van gebouwen, maar ook van samenlevingen; en hoe de spelers daarin niet altijd even ‘puur’ blijken te zijn, maar vooral opportunistisch. Met één van de meest indrukwekkende openingsschots in jaren…

15. 28 Years Later
Eindelijk deel 3 (terwijl volgende maand deel 4 al komt) van Danny Boyle’s zombie-franchise, dat zich dus niet 28 dagen of weken, maar 28 jaar later afspeelt. En door een slimme plotkeuze ook uitermate geschikt om kritiek op ‘ons’ te leveren :).