One Battle After Another (2025)
Holy smokes, wat wordt dit een geweldige filmherfst. Twee van de beste, scherpste en/of meest interessante filmmakers van onze tijd komen deze weken namelijk met hun nieuwste. Volgende week is Ari – Hereditary – Aster aan de beurt met het heerlijk rebelse Eddington, en vandaag gaat Paul Thomas Andersons One Battle After Another in première. Maar over welke ‘strijd’ heeft hij het? Die tegen de deep state, zonder ook maar iets concreet te benoemen..? Die waaraan de Verenigde Staten al vanaf voor haar officiële ‘geboorte’ in verwikkeld lijkt? Die tegen alles wat woke of progressief is..? Of is het veel eenvoudiger, en is de titel vooral een metafoor voor het opvoeden van een (puber)dochter..?
Hoe het ook zij: de meesterregisseur achter films als Boogie Nights, Magnolia, Punch-Drunk Love, There Will Be Blood, The Master, Inherent Vice (net als deze ook gebaseerd op een boek van Thomas Pynchon), Phantom Thread en Licorice Pizza heeft wederom zo’n vet-goede film gemaakt, dat ik me besefte dat zo’n goede kunst vooral gemaakt wordt als er ook echt iets is om tegen te ageren. Dus heeft al dat gepolariseer ergens een ‘positief’ effect..?
Het verhaal
Perfidia Beverly Hills (Teyana – The Book of Clarence – Taylor) voert als ogenschijnlijk leider van de anarchistische-anti-imperialistische verzetsbeweging French 75 een raid uit op een detentiecentrum aan de Amerikaans-Mexicaanse grens. Geholpen door o.a. Laredo (Wood – Creed III – Harris), Mae West (Alana – Licorice Pizza – Haim), Deandra (Regina – Scary Movie, Nine Perfect Strangers (tv) – Hall), Junglepussy (Shayna McHayle) en haar liefje Ghetto Pat (Leonardo DiCaprio) bevrijden ze zo’n twee- tot driehonderd immigranten, maar niet voordat ze een wat verontrustend erotisch machtsspelletje heeft gespeeld met de baas van het centrum: kolonel Steven L. Lockjaw (Sean Penn!!!). Het succes van de operatie enthousiasmeert de groep verder, en een paar shots later hebben ze al flink wat overheidsgebouwen opgeblazen en banken beroofd, terwijl Perfidia hoogzwanger is.
Na de geboorte van Charlene voelt ze veel conflicterende emoties (waarvan ik verwacht dat vrouwen daar mogelijk ‘fijne’ herkenning bij voelen?), want Pat is toch wel erg lief voor de baby, maar zij voelt zich niet gezien. Daarnaast trekt haar revolutionaire hart een rustig burgerlijk gezinsleven niet, dus ze gaat ervantussen. Maar ook Lockjaw is haar niet vergeten, en zit met z’n speciale taskforce achter de verzetsbeweging aan. Dat gaat met een lompheid die toont dat de Verenigde Staten allang veel meer een politiestaat is dan wat wij hier gewend zijn, maar het resulteert erin dat Perfidia uit beeld verdwijnt en Pat en z’n dochtertje onderduiken met de namen Bob en Willa.
Dan springt de film ineens zestien jaar vooruit, volgt de stoere Willa (Chase – Presumed Innocent (tv) – Infiniti) karatelessen bij sensei Sergio (Benicio Del Toro) en is Bob a.k.a. Pat door al het geblow allang vergeten dat de verzetsbeweging een nogal streng systeem van wachtwoorden hanteert vóórdat er echt contact gemaakt kan worden. En laat precies dát het moment zijn dat Lockjaw weer in hun leven verschijnt…
Gruwelijk vet én relevant
Het gave aan zulke films is dat je keihard kunt genieten van zoveel, en dan hoef je nog eens niet direct door te hebben wat de makers er écht mee willen vertellen. Waardoor een film op meerdere vlakken ook kan blijven hangen, juist doordat de diepere lagen genoeg intrigeren. Maar wat ik ook bedoel: One Battle After Another bevat ook een aantal mega-vette scènes, puur op ’technisch’ vlak. De dynamiek in die scène waarin die skater aan Benicio’s spiegel hangt en het community-gevoel dat daar omheen hangt, of de fantastisch gefilmde autoachtervolging op die ellenlange, heuvelachtige weg, de mega-interessante ‘relatie’ tussen Perfidia en Lockjaw, of die voelbaar vliegende SUV bij een heftige crash: daarin zie je een filmmaker die zó relaxed goed is, dat ie daarin vernieuwend kan zijn, of in elk geval kan ‘spelen’.
Combineer dat met geweldige in-script-verwijzingen naar onder andere het Gil-Scott Heron-nummer dat je tijdens de aftiteling hoort, die Franse film (met “Algiers” in de titel) die thematisch goed past bij deze, de wat terloops genoemde kritiek op ons onduurzame kapitalisme, witte-suprematie-groepen die me ook kort aan Him deden denken, en ga zo maar door. En ik (of althans; mijn ego) baalt enorm dat ik niet meer terug kan halen wat ik ‘eerder’ ontdekte dan dat het aan het publiek getoond werd, want zo’n film is het ook: je wordt beloond als je alert bent…
Cast & crew
Ik voorspel dat One Battle After Another sowieso meerdere Oscars gaat winnen in maart (?) volgend jaar, maar een nominatie voor Haar & Make-Up is wel een zekerheid. En dat alleen al voor Sean Penns karakter. Heerlijk cynisch hoe zo’n overduidelijk getroebleerd persoon (wat ook tot uiting komt in z’n fysiek) mogelijk wordt toegelaten tot een clubje ‘pure Amerikanen’ (voorgezeten door Kevin Tighe, die je door z’n wat Joe Biden-achtige ‘oudheid’ bijna niet zult herkennen van z’n rol tegenover Patrick Swayze in de originele Roadhouse!!), maar het was sowieso echt fijn om Penn weer eens zo goed te zien (hoe verontrustend z’n rol hier ook is). DiCaprio is en blijft fantastisch in ‘drollenrollen’, waarin hij natuurlijk de ideale compagnon van Brad Pitt is (dat zag QT goed ja, in OUaT…iH). Of is het gewoon altijd fijn om super-charismatische mensen juist ‘gewone’ en/of wat dommige karakters te zien spelen, dat ze ‘voor ons’ van hun voetstuk neerdalen en zich aan ons spiegelen? Verder speelt Taylor hierin nóg stoerder dan haar Maria Magdalena-rol in The Book of Clarence (mensen, kijk die film ook!), kun je je amper voorstellen dat Infiniti hier haar speelfilmdebuut maakt, en vond ik het eigenlijk wel jammer dat Alana Haim vrij snel uit het verhaal verdwenen was.
Overigens is dit al haar tweede PTA-film, na Licorice Pizza (waarin ze naast haar voormalig oppaskindje Cooper Hoffman speelde), maar Anderson heeft ook tal van videoclips geregisseerd van de band die haar achternaam draagt. Maar wát een oeuvre heeft die man zeg, niet normaal. Ik zal ze niet allemaal noemen, maar wat overeenkomt: buiten The Master en Phantom Thread om – wat overigens ook topfilms zijn – zijn als z’n films mogelijk wel net zo vet/cool als dat ze interessant/intrigerend zijn. Natuurlijk kan dat elkaar ook versterken, maar dat lukt niet veel regisseurs zo vaak (Tarantino ook niet met al z’n films). Daarbij verwacht ik dat z’n scenario ook bij een derde viewing nog zal verrassen, en wil ik de film ook zeker nogmaals zien, enkel en alleen vanwege de soundtrack en score.
Final credits
Zoals bij alle ‘goede’ films: hoe vet, interessant en/of episch One Battle After Another ook is, het hart van de film is een heel klein verhaaltje over een vader en z’n opgroeiende en mogelijk wel voorbijstrevende dochter. En door zo’n herken- en invoelbaar gegeven als hart te nemen, blijf je als kijker ook de hele film betrokken. Nu is dat bij deze film mogelijk niet zo lastig, want de film opent met een scène die in een standaardfilm al de perfecte eindscène zou kunnen zijn, en ik stond mede daardoor ook de gehele 2 uur en 41 minuten wel ‘aan’. Maar hier weet Anderson het dus ook voor elkaar te krijgen, dat karakters die normaliter vrij archetypisch worden neergezet, hier ineens een extra menselijke laag krijgen die mogelijk wat verwart (archetypes zijn vaak wat zwart-witter ‘gedefinieerd’), maar daardoor dus nóg meer ‘na-mijmer-potentie’ bieden…
Yes, ik begrijp nu wel waarom Steven Spielberg – toch ook niet ‘de minste’ – de film direct drie keer achter elkaar gekeken heeft en – net als bijvoorbeeld Martin Scorsese – mega-enthousiast is. Ik wil ‘m namelijk ook zeker nogmaals in de bioscoop zien!