Once Upon a Time … in Hollywood (2019)
25 Jaar geleden zag ik Pulp Fiction in de Calypo-bioscoop in Nijmegen voor fl. 19,40 (ik bewaar, met grote uitzondering voor echt slechte films, m’n bioscoopkaartjes nog altijd, vandaar dat ik dit nog weet), en die film inspireerde me om eindelijk echt ‘iets met film’ te gaan doen. Best toevallig zat ik de afgelopen tijd wat in een ‘scenarioschrijf-ambitie-crisis’, behoorlijk vergelijkbaar met wat Leonardi DiCaprio’s karakter overkomt in Once Upon a Time … in Hollywood. En mede daarom raakte Tarantino’s negende film mij persoonlijk dus ook perfect (en zwengelt Quentin m’n scenario-ambitie dus wederom aan!).
Ik wist vooraf overigens totaal niets over deze film – buiten ’t feit dat DiCaprio, Brad Pitt en Margot Robbie erin zaten en ’t over Hollywood ging – waardoor ik de opbouw van de film echt geweldig intrigerend vond (ik moest qua sfeer in één scène ook kort aan Midsommar denken). Al ben ik nog niet helemaal zeker of het einde van dit ‘Er was eens…‘-sprookje al die intrige wel recht doet, hoe heerlijk ‘climactisch’ geweld(ad)ig die ook is…
Het verhaal
Het is 1969 en Rick Dalton (DiCaprio) is een gearriveerd TV-acteur. Hij speelt in tal van western- en andere TV-series, en vanwege rijden onder invloed, heeft ie z’n vaste stuntman Cliff Booth (Pitt) ingehuurd om hem rond te rijden. Stiekem zijn ze ook beste vrienden, en hun vriendschap/male-bonding werkt zoals je wilt dat elke mannenvriendschap is. Na een ontmoeting met een agent (Al Pacino) begint Dalton wat te twijfelen aan z’n carrière, waardoor hij besluit op diens aanbieding in te gaan, om in Rome een film te gaan maken.
Zes maanden later komen Rick en Cliff terug uit Italië, waar Rick uiteindelijk drie films heeft gemaakt, en Rick is ineens getrouwd met de Italiaanse Francesca (Lorenza – vrouw van regisseur Eli Roth – Izzo). Het is inmiddels zomer, en langzaam druppelt die ‘Summer of Sam‘-sfeer overal doorheen. Zeker als blijkt dat Ricks buurman een nogal beroemde Poolse regisseur is, die net getrouwd is met ene Sharon (Robbie). En als Rick net z’n beste acteerprestatie (en DiCaprio’s verwachte Oscarnominatie voor deze film) neerzet en Cliff de nogal hitsige hippie Pussycat (Margaret – Fosse/Verdon, The Nice Guys – Qualley) een lift geeft naar de Spahn Movie Ranch (waar ik die creepy Midsommar-sfeer proefde), dan voel je allang aankomen dat er wel wat verhaallijntjes bij elkaar zullen gaan komen aan het eind…
Quentin pulling a basterd’s move…
Bovenal is Once Upon a Time … in Hollywood een spectaculair gedetailleerde en nostalgische ode geworden aan de tijd dat Hollywood z’n onschuld behoorlijk verloor. Enorm rijk gevuld (check de hoeveelheid getagde acteurs onderaan deze recensie!), met zelfs de beroemde Wilhelm-schreeuw, waardoor ik na een paar minuten in de film al moest gniffelen. Maar zoals de titel al doet vermoeden; het is ook een soort sprookje. Iets wat Tarantino wel vaker doet, dat hij een sprookjesachtig goed vs. kwaad-verhaal op een stukje geschiedenis projecteert (zoals in Django Unchained en Inglourious Basterds). De koppeling aan bekende geschiedenis creëert natuurlijk verwachtingen. Maar net als de goed gemaakte trailer – die ik dus ten onrechte een half jaar heb vermeden door letterlijk vingers in m’n oren te steken en m’n ogen te sluiten als ie voorbijkwam en zojuist pas zag – ga ik daarover natuurlijk (vrijwel) niets verklappen. Ik zag net ook een paar recensenten letterlijk uitleggen wat ik hier bedoel, maar die drang om lekker dingen te verklappen, die voel ik – ik ben primair filmliefhebber die jouw beleving zo min mogelijk wil beïnvloeden – totaal niet.
Maar wat ik dus ook al in de intro liet blijken, naar het einde toe voelt het allemaal iets minder geïnspireerd aan. Al kan dat ook juist komen, doordat de eerste driekwart van de film dus zo heerlijk intrigerend wordt opgebouwd. Gelukkig biedt het stevige geweld, als ’t eenmaal losbarst (gedurende de film zie je wel al wat geweld in Tarantino-/Family Guy-achtige cutaways) wel een heerlijke ontlading, want DAMN..!
Cast & crew
Het is onmogelijk om hier alle bekende (en onbekende) acteurs die voorbijkomen te beoordelen. DiCaprio heeft een geweldige rol, want hij moet in sommige van z’n TV-series juist niet al te goed acteren, om vervolgens in één scène werkelijk alle pannen van het dak te spelen. Maar ook dat is ín een TV-serie ín de film, dus zijn rol heeft letterlijk een interessante extra laag. En daarin toont hij wel echt z’n enorme klasse, wat dus soms onzichtbaar lijkt, omdat Rick Dalton niet altijd de beste versie van zichzelf is. Iets wat na een geweldige scène – die wél in de trailer zit – overigens resulteert in bovenstaande still. Brad Pitt lijkt me één van de meest relaxte acteurs in de wereld, en die enorme relaxtheid hangt ook over zijn rol als Cliff Booth heen. Maar het vette: dat karakter heeft wel een nogal murky verleden, want heeft hij nou wel of niet z’n vrouw geharpoeneerd..? Maar ik zou me dus ook niet voor kunnen stellen, wie die relaxtheid beter kan spelen. Matthew McConnaughey misschien, maar die deed dat eerder dit jaar al volledig over de top, alhoewel functioneel, in Harmony Korine’s The Beach Bum.
Margot Robbie speelde natuurlijk al met DiCaprio in The Wolf of Wall Street, en dan verwacht je hier mogelijk ook veel samenspel. Maar daarin heeft Tarantino wat andere keuzes gemaakt. Zoals Tarantino sowieso wat keuzes heeft gemaakt, waarmee hij al wat reuring heeft veroorzaakt. Zo was Bruce Lee’s dochter niet zo blij met hoe arrogant Tarantino hem heeft neergezet (Lee speelde Kato in de TV-serie The Green Hornet, en hij komt Cliff op de set tegen; iets dat tijdtechnisch overigens ‘fout’ is, maar soit). Daarnaast ben ik ook wel benieuwd hoe Roman Polanski op deze film zal reageren…
Verder zit de soundtrack niet voor niets zo met radiocommercials, want de film speelt zich ook af in de tijd dat – in Amerika althans – radiocommercials en muziek steeds meer geïntegreerd raakten. Overigens ook de reden dat ik de soundtrack – die ik tijdens dit schrijven al meerdere keren heb gedraaid – net wel afzette, want dat verhoogt de ‘luisterbaarheid’ niet echt.
Final credits
Maar ook dat is slechts wat lichte kritiek. De film zit zó vol, ook met Hollywood-/Los Angeles-landmarks die mij terug deden denken aan mijn autorit/-race over Sunset Boulevard in augustus 2000, dat ik het helemaal niet erg vind, dat ik al aan twee vrienden(groepen) heb toegezegd deze film (nogmaals) met hen te gaan kijken. Want net op het moment dat ik zelf mogelijk wat ‘midlife‘-gezeur meemaak, zet de man die mij op m’n twintigste liet voelen dat ik scenarioschrijver moest worden, me mogelijk weer op het juist pad. Zou ik dan echt ‘pas’ op m’n 70e zelf eindelijk doorbreken met m’n eigen scenario?
Iets dat overigens perfect past bij de thematiek van Tarantino en Once Upon a Time … in Hollywood, want de film plaatst je volledig in een wereld waarin dromen letterlijk werkelijkheid kunnen worden…