Sicario (2015)

Damn, één van de betere films van het jaar, if you ask me.
De maker van het prachtige Incendies en het commercieel succesvolle Prisoners komt nu met een gewelddadige, grijze en vooral ook cynische ‘opvolger’ van Steven Soderberghs Traffic, over hoe in de war on drugs moraliteit een nutteloze luxe is en diverse overheidsinstanties elkaar misbruiken om tot hun doel te komen. Een doel, waarin eigenlijk alle middelen geheiligd zijn en wat ook mijn kijk op de oorlog tegen drugs wel wat heeft veranderd…

Het verhaal
FBI-agent Kate Mercer (Emily Blunt) leidt een inval in een drugshuis in Arizona, waar ze een gruwelijke ontdekking doen. Direct is de toon gezet: het drugsgeweld komt steeds vaker de Mexicaans-Amerikaanse grens over, en dan komt het allemaal wel erg dichtbij huis. Het is dan ook niet verwonderlijk dat Mercer behoorlijk enthousiast is als ze wordt gevraagd deel te nemen aan een special task force, geleid door ‘adviseur’ Matt Graver (Josh Brolin). De mysterieuze Alejandro (Benicio Del Toro) maakt haar wat wegwijs, maar voordat Mercer het door heeft zijn ze de grens met Mexico over om de broer van één van de grootste Mexicaanse drugsbazen op te halen en in Amerika te ‘ondervragen’. Mercer is nogal verbouwereerd door het aantal internationale wetten dat hierbij overtreden worden, maar daar blijken Graver en Alejandro geen moment (meer) bij stil te staan.

Grijs
Wat volgt is een wat ‘grijze’ jacht op de opperbaas van een drugskartel, waarbij vooral duidelijk wordt dat Mercers rol meer strategisch dan nuttig is. Langzaam lijkt haar ambitieuze maar beïnvloedbare karakter plaats te maken voor woede, maar ook onmacht, en dan wordt de film goed grijs en blijkt maar weer eens wat voor geweldig filmmaker Villeneuve is. Hij brengt het verhaal vrij rustig, maar die rust heb je een paar keer ook wel nodig om te ‘herstellen’ van de grove en/of spannende geweldsexplosies in de film. Daarbij weet hij een zeer gedetailleerde en duistere wereld neer te zetten die je haren af en toe kaarsrecht overeind doen staan. Ook kom je er bij het ontleden van de hoofdkarakters wel achter dat ze allemaal behoorlijk genuanceerd zijn, waarbij ik nu vooral weer moet denken aan die geweldige meesmuilende (dat is de wat aparte NLse vertaling van “smirking“) rol van Brolin, met z’n irritante kauwgom continu. Maar ook Del Toro’s karakter, uit Cartagena, Colombia (één van de mooiste steden van Zuid-Amerika), is een stuk interessanter dan je in eerste instantie verwacht.

Cynisme
En uiteindelijk levert dat dus een licht subtiele maar ook erg cynische film op over de oorlog tegen de drugskartels, en hoe beesten worden ingezet om het doel te bereiken, waarbij het een paar keer behoorlijk opviel hoe de mannen vrij letterlijk hun ballen inzetten om hun spreekwoordelijkere ‘cojones‘ te tonen. Daarnaast is er een duidelijke link met HBO’s tv-serie Narcos, over het leven en de bestrijding van Pablo Escobar, wat hier ook in een iets ander daglicht wordt gezet. Plus dat je dus ziet hoe een groot deel van Mexico een compleet oorlogsgebied is geworden, wat terecht el país del lobos, oftewel het land van de wolven wordt genoemd. En nu zou ik een grap kunnen proberen te maken over hoe Amerika daar dan een stier (‘del toro‘) op loslaat, wat natuurlijk alleen maar meer rotzooi veroorzaakt, maar dan zou ik iets te ver zoeken…

Cast & crew
Ik steek niet onder stoelen of banken dat ik al jaren fan ben van Emily – Your Sister’s Sister, Looper – Blunt, en ook hier speelt ze haar rol weer zo goed als perfect. Heel even had ze iets weg van Rooney – The Social Network, The Girl with the Dragon Tattoo – Mara, maar dat heeft natuurlijk geen snars met haar acteerprestatie te maken. Het is vooral knap hoe haar personage ons meeneemt, en mij ook zeker gedurende de film lichtjes van standpunt liet veranderen, zoals haar karakter de wereld ook ineens wat anders gaat zien. Brolin is goed irritant, terwijl Del Toro geweldig gecast is als iemand waar je maar lastig hoogte van kunt krijgen. Want waar z’n motivatie erg mooi is, blijken z’n handelingen toch wel wat lomp, om even een understatement te gebruiken. Verder zijn er nog goede bijrollen van Victor – Self/less, Milk – Garber en Jon – Fury, The Walking Dead – Bernthal, to name just a few…
Zoals ik eerder al insinueerde: Villeneuve deed m’n adem bijna letterlijk stokken met het geweldige (en veelal ongeziene) Incendies, waarna hij de zeer degelijke thriller Prisoners maakte, met Jake Gyllenhaal en Hugh Jackman. Direct na afloop van Sicario dacht ik nog dat deze in kwaliteit daar mooi tussenin zit (dus beter dan Prisoners, maar ietwat minder aangrijpend dan Incendies), maar tijdens dit schrijven neigt de film wel steeds meer naar hetzelfde niveau als Villeneuve’s Franstalige doorbraakfilm. Aan de andere kant: het is eigenlijk volledig onnodig om ze te vergelijken, juist ook omdat ze nogal verschillen. Sicario is overigens geschreven door de als scenarist debuterend acteur Taylor Sheridan, die je kunt kennen uit Sons of Anarchy (ik kende ‘m niet). Een nogal opmerkelijk en sterk debuut, zeker ook als je weet dat één van z’n volgende films, die hij ook regisseert, een soort Percy Jackson voor volwassenen lijkt. Daarnaast veel credits voor de IJslandse componist Jóhann Jóhansson, die mij minstens twee keer liet denken dat mogelijk Trent Reznor en Atticus Ross verantwoordelijk waren voor de geweldige ondersteunende score. Als laatste meld ik nog graag even de aanwezigheid van meester-cameraman Roger Deakins, die mogelijk z’n dertiende (!!) Oscarnominatie mag verwachten voor de manier waarop hij in Sicario (wederom) naadloos intieme momenten afwisselt met prachtige grootste shots…

Final credits
Zoals je ziet heb ik het stukje onder het kopje “Het verhaal” bewust wat korter gehouden, vooral ook omdat de kwaliteit van deze films in de details én het cynisme zit. Want waar Traffic ooit nog wat hoopvol was, daar is die hoop inmiddels wel vervlogen. Dat zorgde er bij mij ook wel voor dat ik in heb gezien dat het vrijgeven van alle drugs in de wereld, iets waar je vrij populistisch best een punt van kunt maken, veel te simpel gedacht is. Maar wat de film wel degelijk toont, is dat de noodzaak tot een herziening van de war on drugs – wat dus mogelijk een geleide oorlog is die helemaal niet beëindigd kan of ‘mag’ worden? – nog nooit zo groot was. En daarmee is Sicario dus niet alleen een ontzettend spannende en gruwelijk geweldige/vette film, maar ook nog een zeer relevante..!

IMDb: http://www.imdb.com/title/tt3397884