Les Olympiades, Paris 13e (2021)

Het beste aan deze best ‘kleine relatiestudie’ van Jacques – De rouille et d’os, Un prophète – Audiard is hoe hij de ingewikkeldheid van relaties vrij losjes en entertaining weet te tonen, zonder voor de makkelijke weg te kiezen. Af en toe wel wat ‘on-Audiards’ vluchtig (zoals sommigen in de film met relaties omgaan), maar ik voelde me juist ook wel geconfronteerd met sommige meer rechtlijnige opvattingen mijnerzijds (mogelijk een deel van de redenen waarom ik relationeel weinig succesvol/ontwikkeld ben?).
Geschoten in prachtig-zwart wit en behoorlijk verfrissend vol met ‘eerlijke’ seks, die nergens banaal of voyeuristisch aanvoelt. Al viel me dat mogelijk meer op, doordat het de laatste jaren juist allemaal wat preutser lijkt te zijn geworden op het witte doek.

Het verhaal
Gezet in het titulaire 13e arrondissement van Parijs, dat ook wel les Olympiades wordt genoemd, vliegt het openingsshot langs de vele ramen van de vele woontorens in deze Parijse wijk. Af en toe krijgen we een inkijkje, een teken dat hier dus wel 20 van dit soort films gemaakt zouden kunnen worden.
Wij starten echter met een focus op de Chinees-Franse Émilie Wong (Lucie Zhang), die als callcenter-medewerker haar studie niet echt gebruikt in haar carrière. Ze woont in het appartement van haar dementerende oma, en om relaxter te kunnen leven gaat ze op zoek naar een huisgenoot. Die denkt ze in Camille gevonden te hebben, maar als een mannelijke Camille (Makita Samba) aanbelt, is ze initieel wat teleurgesteld dat hij dus geen vrouw is. Even later genieten ze echter van een heerlijke pot seks, en dan ontspint zich een huisgenoot-seks-relatie die al snel, en om goed ‘grijze’ redenen, niet blijkt te werken.

Even later maken we kennis met Nora (Noémie – Portrait de la jeune fille en feu – Merlant), die als 32-jarige herintreder haar universiteitsstudie weer probeert op te pikken. Als ze op een feestje echter wordt aangezien voor webcambabe Amber Sweet (Jehnny Beth), blijkt ze die pijnlijke grofheid van ‘social media shaming‘ (logischerwijs) helemaal niet aan te kunnen, en besluit ze haar oude beroep in de makelaardij weer op te pikken. Toeval wil dat Camille zojuist zijn baan tijdelijk heeft stopgezet om het makelaarskantoor van een vriend te redden, en zo ontmoeten Camille en Nora elkaar. Ook dat ontaardt al vrij snel in een ‘relatie’, waarin Nora’s onzekerheden langzaam plaatsmaken voor zelfonderzoek, waarbij ze contact legt met het webcammodel waarvoor ze eerder werd aangezien.
En zo kabbelt het leven wat voort, met ups, downs en al het menselijke daartussen…

Grijsheid in zwart-wit
Visueel het meest opvallende aan de film is het prachtige zwart-wit waarin alles – op één chatsessie na – is geschoten. Maar nergens zoveel grijs als in een zwart-wit-film natuurlijk, en dat is ook hier het geval. Vooral Émilie en Nora worden enorm ‘rijk’ neergezet als karakters, waarbij Camille net wat oppervlakkig blijft (helaas, want het karakter maakt wel een ontwikkeling door waarbij meer achtergrond mogelijk was geweest). En dan zijn het natuurlijk vooral de kleine subtiele zaken die door sommigen misschien wel over het hoofd worden gezien, en in veel (meer standaard) films volledig ondergesneeuwd raken door de gedachte dat een film vooral moet bestaan uit dramatisch aangezette scènes.
En even over die “rechtlijnigheid mijnerzijds” uit de intro: zowel in de manier waarop deze millennials liefde vinden, als in de natuurlijkheid waarmee de multiculturaliteit van de karakters worden neergezet, daarin merkte ik dat dit mij waarschijnlijk bewuster opviel dan dat de makers het wilden tonen. Als in: gaaf om te zien dat hun diverse achtergronden zo naturel overkomen, zonder een focus erop. Maar ook bij de manier waarop Audiard de seksuele uitspattingen compleet ‘oordeelloos’ neerzet, kreeg ik wel even de gedachte: “Hey, ben ik hier nou een heeeeeeeeel klein beetje ouderwetser in..?”

Cast & crew
Eigenlijk is al het acteerwerk in de film topnotch, wat dan natuurlijk vooral de verdienste van de regisseur is. Maar ik denk dat ik het meest onder de indruk was van Noémie Merlant, wier rol toch net wat gelaagder is – met tal van conflicterende emoties – dan die van Émilie (en zeker dan die van Camille). Merlant is ook de meest ‘succesvolle’ acteur van deze drie, want zij speelde dus één van de hoofdrollen in Portret of a Young Woman on Fire (de Engelse titel van eerdergenoemde Céline Sciamma-film). Ze lijkt overigens wel vooral in (romantische) films over getroebleerde vrouwen te spelen, als ik zo door haar IMDb-profiel en prijswinnende rollen ‘surf’.
En waar de film geregisseerd is door de Franse meester Audiard (ik zal Un prophète volgens mij nooit vergeten, en De rouille et d’os was misschien wel net zo indrukwekkend), heeft hij in het schrijven dus wel wat hulp gehad. Onder andere van de hierboven genoemde Sciamma, die de laatste jaren als regisseur zélf ook aardig on a roll is. Naast Portrait de la jeune fille en feu, maakte ze afgelopen jaar namelijk ook het prachtige Petite maman. Maar voor Les Olympiades vertaalde ze dus, samen met Audiard, Nicolas Livecchi en Léa – Ava – Mysius, vier verhalen van de Amerikaanse cartoonist Adrian Tomine – Amber Sweet, Killing and Dying, Summer Blonde en Hawaiian Getaway – tot een filmscenario waarin veel meer gebeurt dan aan de oppervlakte zichtbaar lijkt.

Final credits
Maar daar zit ook exact de link met de titel en de manier waarop we tussendoor dus glimpen opvangen van die Parijse wijk. Want zit er achter elk raam, en dus mogelijk ook achter ieder mens vaak niet zo’n hele rits aan emoties en opvattingen en dergelijke, die van ons allemaal unieke individuen maakt..? Uniek, behalve in de manier dat we allemaal zoekende zijn in de liefde?
Ja, initieel dacht ik dat het allemaal net iets te ‘klein’ en/of makkelijk was voor Audiard – ik kende hem enkel van veel grootser drama – maar mogelijk wilde hij gewoon een keer een menselijk verhaaltje over interessante relatiethema’s maken. En dát kan ie dus ook al..!