The Lost Daughter (2021)
De meesten zullen Maggie Gyllenhaal kennen als actrice in topfilms als Secretary, Stranger Than Fiction, The Dark Knight en/of Crazy Heart, van haar hoofdrol in tv-serie The Deuce, of als zus van Jake. Maar na The Lost Daughter staat ze wat mij betreft ook bekend als een zelfverzekerde regisseur met flink wat lef, want wát een krachtig regiedebuut is dit psychologisch drama (met thriller-spanning). Ze durft hier namelijk best stevig te schuren inzake het normaliter vaak over-geromantiseerde moederschap, waarbij ze overigens ook kan/mag leunen op de potentiële Oscargenomineerde en geweldige schouders van Olivia – The Father, The Favourite, The Crown – Colman.
En dan komen Jessie – I’m Thinking of Ending Things – Buckley, Dakota – Suspiria, Fifty Shades of Grey – Johnson, Ed – Pollock, The Truman Show – Harris en Peter – The Batman, Jarhead – Sarsgaard ook nog voorbij in bijrollen…
Het verhaal
Leda (Colman) is een Harvard-professor in vergelijkende literatuur, op een ogenschijnlijk welverdiende vakantie op het fictieve Griekse eiland Kyopeli (het is gefilmd op Spetses). Aangekomen bij haar gehuurde appartement wordt ze welkom geheten door klusjesman Lyle (Harris), die al zo’n 30 jaar als expat de Griekse cultuur en relaxedheid opsnuift. Leda lijkt alle rust goed te kunnen gebruiken, want dat ze nogal ‘vast’ zit in haar hoofd en haar onhebbelijkheden, dat blijkt al snel. Zeker als ze zich direct begint te ergeren aan wat drukke lui op het kleine strandje, waar ze dagelijks op haar handdoek van boeken wil genieten.
Met de komst van een Amerikaans-Griekse familie op het strand, begint het plot wat te verdikken. We zien als kijkers direct hoe gefixeerd Leda vooral is op de mooie Nina (Johnson), die met haar dochtertje Elena ook wat ‘buiten’ de familie lijkt te staan. Na een wat nare aanvaring met mater familias Callie (Dagmara – Succession, The Assistant – Dominczyk) ontstaat er wat spanning, maar die vervaagt als sneeuw voor de Griekse zon als Leda degene is die de vermiste Elena weet te lokaliseren. Deze Elena is even later echter ontroostbaar, als blijkt dat haar geliefde pop is verdwenen…
In flashbacks hebben wij dan overigens allang gezien dat Leda zelf ook nogal wat ervaring heeft met de vermoeiende opvoeding van twee dochters, want haar 20 jaar jongere versie (Buckley) blijkt iets geflikt te hebben waar de verdwijning van die pop peanuts bij (b)lijkt…
Te confronterend eerlijk?
Ik had al uit meerdere bronnen vernomen dat deze film nogal indrukwekkend was, waardoor ik dus best verbaasd was dat The Lost Daughter nog geen 7 staat op IMDb (hoe ‘onbetrouwbaar’ dat punt soms ook is). Nu ik ‘m gezien heb, begrijp ik dat echter wel. Want waar ik zelf films met lompe, gemene, onaangename mannelijke hoofdpersonen soms lastig trek, kan ik me ook voorstellen dat sommige vrouwen totaal niet mee willen leven met de vrij gemene (en dat ook toegevende) Leda. Maar tonen veel van de betere rollen niet juist onze tekortkomingen, onze ‘lelijkheid’? Iets dat Gyllenhaal redelijk subtiel maar ook scherp durft te laten zien, overigens gecombineerd met een wat broeierige, sensuele stijl. Het viel me echt op hoe dicht we af en toe op de huid van Leda zitten, wat niet voyeuristisch erotisch bedoeld is, maar je wel echt de ware intimiteit van beschadigde mensen in trekt. En dat draagt allemaal bij aan het feit dat ik meerdere keren een wat naar, thrillerachtig gevoel kreeg. Bijvoorbeeld omdat ik niet wilde dat bepaalde zaken bekend zouden worden. Wat natuurlijk een goede graadmeter is inzake hoe diep ik in het verhaal getrokken werd.
Cast & crew
Ik verwacht dat Colman binnenkort haar derde Oscarnominatie binnen heeft, en misschien ook wel haar tweede gaat winnen (na die voor The Favourite). De manier waarop ze haar onvermogen, pijn, frustraties en andere ‘lelijkheid’ deels binnen tracht te houden, maar ook hoe ze vanuit dat onvermogen soms rare uitspattingen heeft, dat toont niet alleen haar grote klasse als actrice, maar ook de rijkheid van haar rol. Want wat mag ze ook egoïstisch zijn zeg! De beste bijrol is die van Jessie Buckley, die de nog wat ambitieuzere, jongere versie van Leda speelt. En daarin zijn al Leda’s onhebbelijkheden al aanwezig, maar ze is in die flashbacks nog niet echt getekend door het leven. Ik herkende haar overigens niet uit de tv-serie Chernobyl, maar zeer zeker wel uit de nummer 1 van mijn top 15 van vorig jaar: Charlie Kaufmans I’m Thinking of Ending Things. Overigens speelt Johnson haar rol ook meer dan afdoende, maar met haar wat sleazy karakter had ik dan weer wel iets meer moeite. Verder valt Peter Sarsgaard meer op dan Ed Harris, die wat ingetogener speelt. Sarsgaard mag met z’n grote baard een mysterieus filosoof-idool van de jonge Leda spelen, en dat past wel goed bij zijn ‘zijn’…
Zoals ik al duidelijk heb gemaakt: Gyllenhaal maakt een behoorlijk overdonderend regiedebuut. De manier waarop ze de chaos in Leda’s hoofd gewoon toelaat en nergens voor de makkelijke uitleg gaat, dat toont behoorlijk wat lef. Zelfs het einde voelt voor mij nog wat ongemakkelijk aan, maar eigenlijk wil ik ook geen antwoord op de vraag die deze scène bij mij opriep. Gyllenhaal vertaalde Elena Ferrante’s La figlia oscura-roman naar een filmscenario, waarbij de Italiaanse kust plaatsmaakte voor een fictief Grieks eiland. Volgens mij verandert dit de strekking en impact van het verhaal vrij weinig, al zorgt zo’n Griekse setting bij mij wel altijd voor meer betrokkenheid (omdat ik daar familie heb, waardoor dat ook het vakantieland is waar ik het vaakste geweest ben).
Final credits
Ja, als je zin hebt in een thrillerachtig drama dat je mogelijk ook confronteert met kanten van jezelf waar je liever niet naar kijkt, dan is The Lost Daughter onvergetelijk. Maar juist die onderliggende spanning zorgde er ook voor, dat de film nergens echt heel zwaar aanvoelde. Daarnaast was het voor mij wel apart, om na Petite maman wederom een film te zien over moeders en dochters. Twee films die enorm van elkaar verschillen, maar ergens ook eenzelfde menselijkheid onderzoeken. En ook twee films, die gelukkig gemaakt zijn door vrouwen, die mogelijk dat grijze van ons bestaan nog wat makkelijker laten ‘zijn’, waar meer ‘oplossingsgerichte’ mannen zo’n verhaal mogelijk te ‘duidelijk’ hadden willen vertellen.
En ja, dat is best kort-door-de-bochte psychologie van de koude grond (er zijn natuurlijk ook mannelijke regisseurs met voelsprieten die voldoende grijsheid aan kunnen), maar ik hoop dat je begrijpt wat ik bedoel…