Zola (a.k.a. @zola – 2020)
Zola is eigenlijk alles wat het (in mijn ogen) mislukte Hustlers niet was: een rauwe vertelling over vrouwen die het heft in eigen handen nemen, ondanks de overal aanwezige patriarchale onderdrukking (a.k.a.: lompe, misogyne kerels). En volgens mij ook de eerste film, waarvan het scenario gebaseerd is op een Twitter-draadje. Of zeg maar “draad”, want toenmalig stripper A’Ziah King vertelde in 148 tweets over haar “ho-trip to Florida” in 2015, waarin mensenhandel, ontvoering, moord en een zelfmoordpoging de hoofdonderwerpen vormden.
En dat verhaal is nu dus verfilmd met Elvis’ kleindochter Riley Keough en Ma Rainey’s Black Bottoms prachtige Taylour Paige in de hoofdrollen…
Het verhaal
Na Kings tweet-storm (hier kun je screenshots van haar tweets vinden) werd ze geïnterviewd door Rolling Stone, waardoor David Kushner ook een schrijfcredit krijgt voor zijn artikel Zola Tells All: The Real Story Behind the Greatest Stripper Saga Ever Tweeted.
Maar Zola gaat dus over de Detroitse stipper/danseres Zola (Paige), die als serveerster de vrijgevochten Stefani (Keough) bedient. Er is direct een klik tussen de meiden, en als Stefani voorstelt om die avond samen te dansen, is een vriendschap geboren. De volgende dag nodig Stefani Zola uit om mee te gaan dansen in Tampa, Florida, want daar heeft ze ooit flink wat verdiend in een stripclub.
Zo gezegd, zo gedaan. Zola zegt tijdelijk gedag tegen haar vriend, en stapt in bij Stefani. In de auto zitten ook een zogenaamde huisgenoot genaamd X (Colman – Candyman, Ma Rainey’s Black Bottom – Domingo) en Stefani’s vriendje Derrek (Nick – How to Be Single – Braun). Aangekomen in Tampa kunnen ze meteen aan het dansen. Dat levert helemaal niet zoveel op, dus besluit X om z’n ware aard maar te onthullen, en plaatst hij foto’s van Stefani én Zola op een site waar prostitués zich aanbieden. Hier is Zola echter niet van gediend en ze wil eigenlijk direct terug naar Detroit. Maar X is nogal ‘overtuigend’, dus Zola blijft ook deels om Stefani te beschermen. Stefani duikt daarna tegen betaling het bed in met tal van kerels, maar zodra Zola hoort wat de mannen betalen, neemt ze zelf wat van de regie in handen.
Nogal gedurfd met zo’n grove pooier als X in de buurt, en als Derrek nog wat andere boekjes open doet over z’n vriendin (vanwege het verdriet dat ze hem aandoet met haar prostitutie), begint de spreekwoordelijke poep behoorlijk tegen de ventilator te knallen…
Rauw as f&^k
Waar ik in de intro graag de vergelijking met Hustlers maakte (om deze op haar teleurstellende plek te zetten), ligt Zola qua film echter veel dichter bij rauwe portretfilms als The Florida Project en American Honey, met een snufje Spring Breakers. Waarin het veel minder om het daadwerkelijke plot draait – King heeft ook toegegeven dat haar Twitter-verslag wel ietsjes aangedikt was (al bleken de hoofdrolspelers wel zo goed als alles wat ze beschreven heeft te onderkennen) – maar veel meer om de rauwheid van de wereld die neergezet wordt. En waar veel mensen hopen dat de wereld van Zola niet bestaat (of weggestopt kan worden met harde wetten), ook omdat het wel wat “stranger than fiction” is, toont de film vrij ongeremd de hardheid waarin veel Amerikanen moeten zien te overleven.
Cast & crew
En voor zo’n verhaal heb je ook wel wat fearless acteurs nodig, en boy o boy, dat zijn Paige en Keough zeker. Mogelijk dat ze ‘verder’ durfden te gaan omdat er een vrouwelijke regisseur aan het roer stond (initieel zou James Franco het verhaal gaan verfilmen, maar hij werd vanwege zijn seksuele wangedrag van het project gehaald), en mogelijk komt het ook nog altijd lichtelijk door mijn katholieke opvoeding, dat ik zulke vrije vrouwen extra ‘gedurfd’ vind, maar damn: zowel Paige (in haar stoerheid) als Keough (in haar seksualiteit) tonen wel hun cojones (raar om hiervoor weer mannelijke lichaamsdelen te willen gebruiken ja). Daarnaast krijgen ze bij vlagen angstaanjagend tegenspel van Colman Domingo, die mij het afgelopen jaar sowieso al ontzettend positief opvalt. Hij zat dus – samen met Paige – in Chadwick Bosemans laaste film (Ma Rainey’s Black Bottom), en recentelijk zag ik hem ook in een goede bijrol in Candyman.
Janisca Bravo begon als regisseur met flink wat korte films, die onder andere op SXSW en Sundance draaiden. Daarnaast heeft ze ook wat afleveringen geregisseerd van topseries als Atlanta en Them. Dat ze als Joodse Afro-Latina het menselijk lijden in de fringes of society beter begrijpt (en kan vangen) dan menig ‘standaard Hollywood-regisseur’, dat voel je niet alleen gedurende de gehele film, maar lijkt ergens ook wel logisch. Ze kreeg bij het vertalen van de Tweets en het Rolling Stone-artikel overigens hulp van de gerenommeerde toneelschrijver Jeremy – Slave Play – O. Harris.
Final credits
Ergens voelt Zola ook wel wat leeg/plat aan hoor, maar kan me goed voorstellen, dat dat juist de bedoeling is. Het leven van onze protagonisten is ook een opportunistische opstapeling van momenten, en daar lijkt wel een scherpe blik op sociale media in te zitten. Dat we allemaal van het ene naar het andere ‘postable‘ moment vliegen, ondertussen mogelijk vergetend waar het leven eigenlijk om zou moeten draaien.
Maar zoals je in Zola ziet, zijn er genoeg mensen die mogelijk al veel te ver van afgedreven zijn (of praat ik nu kei ‘white priviliged‘???) om überhaupt verder te kunnen kijken dan enkel naar het gevaar en de kansen die vlak voor hun voeten landen…