Old Henry (2021)
Yes, wederom een heerlijke – zij het enorm rustige – (neo-)western, met de onvolprezen Tim Blake Nelson in de mysterieus-broeierige hoofdrol, waarin perfect gebruik wordt gemaakt van zijn wat ‘versleten’ underdog-uitdrukking. Totaal anders en veel ‘klassieker’ dan The Harder They Fall en The Power of The Dog, maar ik hoorde mezelf bijna een gilletje van euforie slaken, toen al dat gebroed uiteindelijk tot uitspatting kwam. ‘Fijn’ als een tussendoortje, maar ook best groots qua herinneringswaardigheid…
Het verhaal
Geboren in New York, en daarna een ogenschijnlijk heftig leven geleden in achtereenvolgens Kansas, Arizona en New Mexico, begint de film in 1906, als de ‘oude’ Henry (Nelson) inmiddels een kleine boerderij runt in de weidse graslanden van Oklahoma. Z’n vrouw is overleden, dus het zijn vooral Henry en z’n zoon Wyatt (Gavin Lewis) die voor dag en dauw opstaan om het harde werk op de boerderij uit te voeren. Wyatt verveelt zich daarin kapot, en snapt ook niet waarom z’n vader ooit neergestreken is in zo’n saai leventje. Hij klaagt er wat over tegen oom Al (Trace – The Lincoln Lawyer – Adkins), die echter wel begrijpt waarom Henry zo’n teruggetrokken bestaan wilde gaan leiden.
Als er een verdwaald paard voorbij draaft, met bloed op het zadel, gaat Henry op onderzoek uit. Hij vindt al snel de gewonde Curry (Scott – Zeroville, Venom – Haze), maar ook een zak vol met geld. Met lichte tegenzin neemt hij Curry mee naar z’n boerderij, waar hij hem verzorgt. Als er echter een drietal outlaws langskomt, onder leiding van Ketchum (Stephen – Blade, Somewhere – Dorff), vertrouwt Henry het niet helemaal, en wimpelt ie hen wat af. Helaas lijkt Ketchum Henry’s bedrog te doorzien, waarna de onvermijdelijke shoot out steeds dichterbij komt. Wyatt is echter nogal teleurgesteld dat hij niet mee mag vechten, maar het duurt niet lang totdat hij erachter komt wat z’n vaders reden daarvoor is…
Meer dan Unforgiven-kloon
Het wat ‘broeierig’ hinten naar een legendarisch verleden zal filmkenners doen denken aan Clint Eastwoods Unforgiven, maar Old Henry is wel wat kleiner van opzet. 85% van de film speelt zich op de boerderij af, en de volledige cast van de film is op twee handen te tellen. Daarnaast gaat het dus vooral over een vader die z’n zoon ten koste van alles wil beschermen, en een zoon die z’n pa best wat pijn doet met z’n opmerkingen. Hierdoor is de film zeker ook herkenbaar voor iedereen die zich ooit wilde afzetten tegen z’n ouders. Daarbij is de pijn die Henry voelt bij z’n zoons ‘afwijzing’ peanuts vergeleken bij z’n volharding, waardoor je als kijker vrij subtiel steeds verder naar het puntje van je stoel of bank schuift. Daarnaast zie je aan alles hoe gepokt en gemazeld Henry is, vooral ook in die scène waarin hij twijfelt of hij die zak geld nu wel of niet mee moet nemen, in z’n hoofd al anticiperend over hoe zoiets potentieel meer gevaar oplevert. En juist zulke subtiele twijfelingen maken het karakter ook weer menselijker, invoelbaarder…
Cast & crew
Ondanks dat de film in Amerika werd opgenomen in talloze top-10’s van beste onafhankelijke films van 2021, vraag ik me wel af of de film bekend/groot genoeg is om Nelson op een Oscar-shortlist te krijgen. Ik zou het persoonlijk een geweldig fijne verrassing vinden, want ik kan me geen rol van hem herinneren die geen indruk maakte. Z’n droogheid werkte bijvoorbeeld geweldig in Coen-films als O Brother, Where Art Thou? en The Ballad of Buster Scruggs, maar z’n knijpende ogen zette hij bijvoorbeeld ook al in om extra mysterieus-onderzoekend over te komen in de Watchmen-tv-serie. Check z’n IMDb-profiel maar eens, dan zie je hoe hij de laatste jaren lijkt mee te strijden om de titel ‘hardest working man in movies‘. Naast Nelson is Dorff natuurlijk de grootste naam, al zullen country-liefhebbers vooral Trace Adkins herkennen. Als vooraanstaand ‘lid’ van de Grand Ole Opry won hij diverse Grammy’s, en hij heeft schijnbaar al meer dan 10 miljoen platen verkocht…
Waarschijnlijk kent hij daar regisseur/scenarist Potsy Ponciroli ook van, want buiten het produceren van Kevin Smith’s Jay and Silent Bob Reboot, werkte deze man – met z’n geweldige naam – voornamelijk aan films en series over countrymuziek. Opvallend overigens dat de opnames voor de film nog geen jaar geleden startten, terwijl de film al in september z’n (out of competition) première had op het filmfestival van Venetië…
Final credits
Ik genoot heerlijk van deze film, voor een zeer belangrijk deel vanwege Nelsons acteerwerk. Hij schijnt zichzelf ook ongeveer een jaar voorbereid te hebben op de rol, juist ook om ‘m zo min mogelijk op zijn ‘drollerige’ rol als Buster Scruggs te laten lijken. En dat werkt wel. Want ondanks z’n versleten uitstraling, voel je in alles ook het gevaar dat er van hem uit kán gaan.
En gaaf ook dat het western-genre weer behoorlijk terug lijkt…