The Green Knight (2021)
Misschien is het knapste aan dit cinematische meesterwerk van David – A Ghost Story – Lowery wel dat je er net zo makkelijk hedendaagse thema’s op kunt projecteren, als dat de ‘oude’ ridderlijke thema’s er prachtig in verwerkt zijn (uit de oorspronkelijke Arthur-legende). Ik vond het echt vet om direct te voelen hoe magisch cinema kan zijn, want The Green Knight is the stuff dreams are made of.
Gelukkig wist het overige bioscooppubliek schijnbaar dat dit een arthouse-film is, want ik vreesde lichtelijk dat er mensen weg zouden gaan lopen. Had ik m’n mede-kijkers gewoon onderschat, of is de film stiekem nóg beter dan ie in mijn hoofd al is..?
Het verhaal
De wispelturige Gawain (Dev Patel) snelt zich van z’n bordeelliefje Essel (Alicia Vikander!!) haastig naar het kasteel, om aan die ronde tafel van de koning (Sean Harris) plaats te nemen voor het vieren van het Kerstfeest. De koning nodigt Gawain uit om plaats te nemen in de lege stoel naast hem en z’n vrouw (Kate Dickie), want Gawain is de zoon van zijn (stief)zus (Sarita Choudhury). Aan die tafel is het echter gebruikelijk om grootse verhalen te vertellen, maar Gawain heeft nog niet echt een legendarisch verhaal. Maar daar komt vrij snel verandering in, als de deuren van de grote zaal openslaan en het titelkarakter (Ralph Ineson) op z’n paard binnen komt gereden.
Als eigenlijk niemand raar opkijkt van het feit dat deze groene ridder zo de vader van Groot (uit Guardians of the Galaxy) zou kunnen zijn – vanwege z’n overduidelijk houten voorkomen – weet je als kijker al: laat alle logica los. Zeker als deze ridder de aanwezigen uitdaagt voor een spel: breng hem één slag toe, maar weet wel dat er dan verwacht wordt dat je precies een jaar later naar een groene kapel moet trekken, waar deze slag omgekeerd ’teruggegeven’ zal worden. Omdat de eerzuchtige Gawain weet dat hij iets moet doen om ooit legendarische verhalen te kunnen vertellen, neemt hij de uitdaging aan, en slaat met één klap het hoofd van de groene ridder af. Niet veel later staat deze echter weer op, pakt z’n hoofd bij de haren en vertrekt, Gawain op z’n hart drukkend dat hij natuurlijk wel z’n eer moet hooghouden.
Een jaar later gaat Gawain dus op pad, en dat wordt een queeste die even klassiek als metafysisch en sprookjesachtig wordt…
Projecteren maar!
Volledig in lijn met het laat-veertiende-eeuwse ridderverhaal biedt The Green Knight ook nogal wat interpretatie- en/of projectiemogelijkheden. Persoonlijk dook ik meteen in iets waar ik mezelf de laatste jaren steeds meer mee bezighoudt – over hoe verhalen en legendes vaak ook ‘slechts’ illusies zijn die je mag/kunt gaan geloven – maar mogelijk gaat het ook wel over hoe je je verleden en je ‘zijn’ letterlijk moet opgeven om vooruit te kunnen (denk nu ineens aan Annihilation). Terwijl Lowery ook redelijk vrijelijk om is gegaan met de thematiek uit het klassieke verhaal, over ridderlijkheid, eer, lotsbestemming, acceptatie, en dergelijke. Mogelijk dat hij daarom de koning en koningin nergens Arthur en Guinevere noemt, om het dus niet al teveel vast te pinnen op die klassiekere thema’s. Want het is echt heel vet, dat wanneer je je noodzaak voor logica los kunt laten, de film je echt zoveel kanten op laat meanderen. Zoals ik al zei: het voelt allemaal ook best aan als iets van een (mega-leerzame) droom. Waarbij het dus totaal niet erg is, dat je bij het wakker worden (a.k.a. de zaal verlaten), nog helemaal niet begrijpt wat het nu allemaal betekende. Ik moest overigens wel even ’terugschakelen’, toen ik na afloop de zaal uitliep en weer onze hedendaagse werkelijkheid betrad…
Crew & cast
Ik wist vooraf niet dat deze van de maker van het prachtig poëtische A Ghost Story (en Ain’t Them Bodies Saints) was, maar dat voel je wel. Ook al is de sfeer en setting hier totaal anders, zijn signatuur is wel enorm herkenbaar. Daarbij wordt alles prachtig ondersteund door geweldig passende muziek (dacht even aan Metallica, terwijl een vriendin aan 2001: A Space Odyssey moest denken), en verwacht ik wel wat nominaties voor het kostuumontwerp en de production design. Enige dat heel kort even wrong, was dat CGI-vosje in één of twee scènes. Maar soit, mijn dromen zijn ook zeker niet altijd perfect…
Dev Patel is, zoals gewoonlijk, weer bovengemiddeld goed in de hoofdrol. Maar als ik eerlijk ben, vind ik hem ook altijd wel een beetje ‘hetzelfde’, zeker qua uiterlijk. Ik weet niet of hier nog wat (cultureel aangeleerd en totaal onbedoeld) racisme onder zit, maar of ik nu terugdenk aan Lion, Slumdog Millionaire, de geweldige tv-serie The Newsroom, The Man Who Knew Infinity of Hotel Mumbai, veel variatie zit er niet in zijn voorkomen. Hij kan natuurlijk bogen op z’n grote acteertalent, maar als je dan ziet wat Alicia Vikander in deze film met haar uiterlijk doet, dan valt dat juist extra op. Vikander is in één rol bijna onherkenbaar understated, terwijl ze in een andere rol juist mega-verleidelijk en mysterieus straalt. En in dat ‘kameleonenlicht’ moet ik ook Sean Harris noemen, want zijn hoofd liet zelfs Michael Caine schrikken in Harry Brown. Al zullen de meesten hem waarschijnlijk herkennen van de twee Mission: Impossible–films waarin hij speelde…
Final credits
Net zoals A Ghost Story in 2017, verwacht ik dat The Green Knight ook mijn top-lijstje van 2021 zal halen. En mogelijk ga ik ‘m nog wel een keer in de bioscoop kijken, en dan op een plek recht voor het scherm (zag ‘m helaas nogal vanaf de zijkant), want toen ik gisteren een item over deze film op TV voorbij zag komen, zag het er op mijn TV nog een stuk mooier uit, dan wat ik me herinnerde uit de bioscoopzaal.
En wie weet kan ik er een tweede keer nog wel weer andere zaken op projecteren. Zoals dat bij grootse kunstwerken natuurlijk wel vaker het geval is…