Kajillionaire (2020)
De ‘Queen of Quirky‘, Miranda – Me and You and Everyone We Know, The Future – July, maakt niet veel films (dit is pas haar derde film in vijftien jaar), maar met Kajillionaire weet ze wederom heftig sociaal drama zó mooi te verpakken, dat het nergens echt zwaar aanvoelt, maar dat je zelf kunt bepalen hoe diep je dat drama in wilt duiken. Aan de oppervlakte een zeer aparte oplichtersfilm, en daaronder dus dat drama, dat alleen maar mooier wordt door hoe minutieus fijn alles in elkaar lijkt te vallen. Ondanks dat er nog genoeg vrij interpreteerbare magie-potentie overblijft hoor…
Het verhaal
Old Dolio (Evan Rachel – Thirteen, Westworld – Wood) is de erg schuchtere dochter in het oplichtersgezin van pa Robert (Richard – The Visitor, The Shape of Water – Jenkins!) en ma Theresa (Debra – Terms of Endearment, An Officer and a Gentleman – Winger!!). De drie hebben een aantal vaste schemes waarmee ze hun inkomen proberen te regelen, maar aan alles voel je dat die schuchterheid van de dochter misschien wel een gevolg is van deze totaal ‘on-normale’ gezinssituatie. Al heeft Old Dolio wel wat trucjes ontwikkeld, bijvoorbeeld om bewakingscamera’s en huisbazen (zie onderstaande still) te omzeilen, die ogenschijnlijk van haarzelf zijn.
Tijdens een nogal uitgebreide oplichtingspoging vliegt het gezin op en neer naar New York, en op de terugreis zit pa naast de prachtige Melanie (Gina – Deepwater Horizon, Annihilation – Rodriguez), waar hij het – in Old Dolio’s (jaloerse?) ogen – veel te gezellig mee heeft. Pa lijkt zo flabbergasted door Melanie’s open-/schoonheid, dat hij haar op de hoogte brengt van hun scheme. Vanuit een mogelijke drang naar avontuur besluit Melanie het gezin te helpen, en zo komt ze dus nogal stevig in Old Dolio’s leven binnen. Iets waar ze initieel niks mee kan, totdat Melanie ontdekt hoe ‘beschadigd’ Old Dolio lijkt, door de niets-mooier-makende opvoeding die ze heeft genoten…
En waarom lijken die aparte aardbevingen initieel alleen door het gezin gevoeld te worden..?
Fantasie, magie of…?
Het fijne aan een ‘kunstzinnige’, aparte film als Kajillionaire is dat je vrij snel weet dat je ‘magie’ toe moet laten in je hoofd (dus niet alles direct willen snappen of kunnen duiden). Lukt dat, dan biedt de film echt ontzettend veel, want stiekem zitten er enorm veel pareltjes in de film. Ik ga proberen zo min mogelijk te verklappen, maar de manier waarop karakters in de film elkaars fantasie ‘kloppend’ weten te maken, daarin schuilt ook een prachtige liefdevolle boodschap. Ondanks die ontzettend harde, lompe opvoeding die Old Dolio heeft ondergaan, misschien wel het beste gevangen in hoe ze aan haar naam komt. De mooiste fantasie die uiteindelijk werkelijkheid lijkt te worden, is net zo goed angstaanjagend abusive, maar ook prachtig ingenieus neergezet.
Haha, hier kun je mogelijk niks mee, als je de film niet gezien hebt, maar het levert uiteindelijk een scène op die me bijna deed opspringen om te juichen. En als dan uiteindelijk de puzzelstukjes in elkaar lijken te vallen (misschien niet perfect, maar dat ‘mag’ in kunst en/of magie), dan blijkt zo’n subtiel gegeven houten tandenstokertje ook enorm veel betekenis te krijgen. Zulke dingetjes maken mijn ervaring nóg rijker, naast de algehele ‘coolheid’ van de film en de geweldige karakters/acteurs in de film.
Cast & crew
Want waar Wood behoorlijk stoer en overtuigend was als ‘super-robot’ in de serie Westworld, lijkt Old Dolio niet verder van die rol af te kúnnen staan. Dat is echter aan de oppervlakte, want op een wat dieper vlak – qua groei van het karakter – denk ik dat ze wel degelijk overeenkomsten heeft gevoeld. Bovenstaande still uit de film kan ik nu – na het zien van de film – ook op meerdere manieren duiden (bending over backwards om aan haar ouders’ beeld te voldoen, of juist haar eigen manier kiezen, …?), en dat toont wel beetje de aantrekkelijkheid van de film. Daarnaast ben ik sinds The Visitor al enorm fan van Richard Jenkins, die mij volgens mij nooit heeft teleurgesteld. En toch weet hij hier wéér een ander karakter neer te zetten dan wat ik van hem gewend ben. Waarin hij overigens perfect wordt bijgestaan door good ol’ Debra Winger, die ik dus initieel totaal niet herkende (mogelijk wel, doordat ik haar misschien al decennialang niet meer had zien acteren (herinner me haar ook niet meer uit Rachel Getting Married)?). Misschien maar beter ook, want daardoor wist ik de moederrol nog lastiger te duiden, wat ook bijdraagt aan het magische gevoel van de film. Een gevoel dat (in elk geval voor mij) extra wordt versterkt door de aanwezigheid van Gina Rodriguez. Ik kon me niet alleen volledig (en oppervlakkig (of eerlijk)?) inleven in pa’s infatuation, maar haar rol blijkt ook wel van cruciaal belang voor de prachtige voortgang van de film…
Mijn ‘queen of quirky‘-uitspraak over Miranda July bedoel ik 100% positief, want dat is de reden dat ze zo heerlijk verrassend en/of vernieuwend uit de hoek weet te komen. Me and You and Everyone We Know is niet alleen één van de vetste filmtitels ook, maar de manier waarop ze een totaal ongepaste relatie cute weet te krijgen (o.a. door poep uit te wisselen (!!)), dat zal ik nooit vergeten. Ergens is het jammer dat ze zo ‘weinig’ films maakt, al lijkt ze ook iemand waarbij haast/druk niet goed werkt. Dat bedoel ik niet om medelijden op te wekken, daarvoor komen haar films ook veel te zelfverzekerd over, maar meer omdat ik graag meer onconventionele films als deze zie.
Final credits
Het is natuurlijk allang duidelijk wat ik van deze film vind. ‘Vroeger’, bij de toch wel commerciële videotheek waar ik werkte, hadden we een apart ‘cult’-hoekje. Daarin stonden de films die in arthouse-bioscopen gedraaid hadden, en vaak ook alle niet-Amerikaanse films (door sommige klanten grappig genoeg “buitenlandse films” genoemd?). Maar dat waren ook films, waarvan mijn commerciële baas wel wist, dat velen zulke films toch wel zó interessant zouden vinden, zodat de inkoopprijs zeker terugverdiend zou worden. In dat hoekje zou Kajillionaire met gemak een prominente plek innemen, en ik zou m’n reputatie als ‘film-aanrader’ ook best graag op het spreekwoordelijke spel zetten, want met de juiste nuancering (zie hierboven) wil ik graag dat iedereen van zo’n pareltje geniet…