Everest (2015)
Holy smokes, wat spannend was deze film zeg..! Opvallend dat het ontbreken van iets van karakterontwikkeling me deze keer totaal niet in de weg zat, mede omdat de film daar – bedoeld of niet – juist een functionele reden voor lijkt te hebben. Voeg daar een cast aan toe die je de eerste tien minuten van de film van verwondering naar verwondering laat gaan (“Oh, hij ook nog!“, hoorde ik mezelf hardop zeggen), en zeker als je niks van de uitkomst van het verhaal weet heb je één van de indrukwekkendere rampenfilms in zeer lange tijd. Ondanks een paar momenten dat die enorme berg er ietwat digitaal uit zag was ik dus zeer aangenaam verrast door deze film, die ik om één of andere reden niet direct hoefde te zien. In hoeverre dat met m’n best heftige hoogtevrees te maken had weet ik niet, maar ik weet wel dat die angst mijn spanning wel wat verhoogde…
Het verhaal
In een korte intro wordt verteld hoe in de jaren 90 van de vorige eeuw het bedwingen van de hoogste berg ter wereld (of de grootste, zo je wilt) steeds commerciëlere vormen aan ging nemen. Nieuw-Zeelander Rob Hall organiseerde met z’n Adventure Consultants volledig verzorgde trips naar het hoogste punt op aarde, waarbij hij er prat op ging nog nooit één klimmer verloren te zijn. Best opmerkelijk, aangezien 1 op de 4 beklimmers van Mount Everest overlijdt bij zijn of haar poging: 1 op de 4..! We volgen Hall (Jason Clarke) als hij afscheid neemt van z’n zwangere vrouw Jan (Keira Knightley) en samen met o.a. Guy Cotter (Sam Worthington) en Helen Wilton (Emily Watson) naar het basiskamp vertrekt, waar hij z’n bergbeklimmers (waaronder John Hawkes, Josh Brolin en Michael Kelly) voorbereid op de helse tocht naar boven. Het basiskamp is behoorlijk vol, aangezien er steeds meer commerciële partijen verschijnen, waaronder een Amerikaanse met de wat provocerende naam Mountain Madness.
Omdat er maar een paar momenten zijn waarop het weer vrijwel altijd goed is, besluiten Hall en Mountain Madness-voorman Scott Fischer (Jake Gyllenhaal) om hun krachten wat te combineren, zodat ze elkaar niet onnodig tegenwerken. Zeker omdat er qua tijd een deadline is om de terugtocht vanaf de top aan te vangen. Want zoals Hall z’n beklimmers op het hart drukt: “het menselijk lichaam is niet gebouwd om te kunnen functioneren op de kruishoogte van een Boeing 747 en sterft dan ook letterlijk af op die hoogte,” is het dus verstandig om weer op tijd naar beneden te gaan. Maar ja, als er niks mis zou gaan, dan zou ik dit nooit zo’n gruwelijk spannende film gevonden hebben, plus dat meeklimmend schrijver Jon Krakauer dan nooit zijn bestseller Into Thin Air had kunnen schrijven (overigens één jaar nadat hij Into the Wild schreef).
Bewust weinig ontwikkeling?
Meer ga ik zeker niet vertellen over het verhaal. De film excelleert namelijk vooral in het neerzetten van de onverzettelijkheid van die berg. Zoals één van de klimmers zegt: “De berg heeft altijd het laatste woord.” En nu weet ik natuurlijk niet in hoeverre het volgende mijn eigen interpretatie is, maar juist doordat er weinig tijd wordt genomen voor karakterontwikkeling, de film niks over-dramatiseert en de vele klimtermen je om de oren vliegen lijken de makers te willen zeggen: hoe zelfbewust je ook bent, hoe dramatisch je argument om te klimmen ook is, hoe trots je ook zult zijn als je ook deze top bedwongen hebt: je bent geen scheet waard als de berg in een spreekwoordelijke slechte bui is. Mogelijk dat daarom ook geen oordeel wordt geveld over wie waar de al dan niet juiste beslissing neemt..? Wat overigens niet betekent dat de karakters plat overkomen hoor. Alhoewel dat ook de verdienste kan zijn van de casting van acteurs waarbij één enkele blik al zeer veel kan zeggen.
Cast & crew
Want dat Hawkes, Brolin en ook Clarke klasbakken zijn, dat bewezen ze natuurlijk al veel eerder. Hawkes speelde reeds de sterren van de hemel in films als Me, You and Everyone We Know en The Sessions, waar Brolin schitterde in films als Milk, W., No Country for Old Men en onlangs nog in Inherent Vice, to name a few. Clarke is één van de hardest working men in Hollywood op het moment, maar hij speelde zijn in mijn ogen beste rol in Lawless. Zo kan ik nog wel even doorgaan met ontzettend wat namen, maar ten eerste heeft deze film die namedropping niet nodig, en daarnaast wil ik enkel deze acteurs er even uitlichten, omdat zij – samen met Gyllenhaal natuurlijk – ogenschijnlijk niet veel acteursregie nodig hebben.
Wat natuurlijk erg fijn was voor de van oorsprong IJslandse regisseur Baltasar Kormákur, die eerder films als Contraband en 2 Guns maakte: aardig ‘vette’ actiefilms, die echter niet opvielen door de geweldige regie. Dus misschien moet hij z’n casting director wel een extra pluim tussen de billen steken. Daarnaast werd Kormákur bijgestaan door een aardig getalenteerd schrijversduo. William Nicholson heeft reeds twee Oscarnominaties op zak (voor Shadowlands en Gladiator), terwijl hij recentelijk nog de scenario’s schreef van Unbroken en Mandela: Long Walk to Freedom. Simon Beaufoy heeft zelf één nominatie meer, want naast die voor 127 Hours en The Full Monty verzilverde hij z’n nominatie in 2009 wel, voor z’n bijdrage aan Slumdog Millionaire. Mogelijk dat zij dus ook nogal wat credits verdienen, want zowel Unbroken als 127 Hours handelen wel degelijk ook over menselijk handelen in barre omstandigheden en weten ook aardig wat spanning op te roepen…
Final credits
Ik weet niet in hoeverre m’n hoogtevrees ervoor gezorgd heeft dat ie bij mij ‘harder’ binnen kwam, maar toen ik naderhand met m’n fiets over een uitgegraven geul moest met m’n fiets (ze werken momenteel aan m’n gasaansluiting voor het huis), toen ‘voelde’ ik ‘m nog. Maar ook zonder die vrees denk ik dat velen van deze film kunnen genieten. Persoonlijk herinnerde ik m’n eigen grootste fysieke inspanningen gedurende de gehele film, waarbij ik me vooral herinnerde hoe een hoogte van ruim 4000 meter mijn lichaam vorig jaar in Bolivia al aardig beïnvloedde, en stel je dan eens voor dat je voor je leven vecht op een hoogte die nog zo’n twee keer zo groot is.
Pfff, krijg nu weer koude rillingen over m’n rug…