Titane (2021)

Holy bloody moly, wat was dít voor een provocatief kunstwerk..?? Denk David Cronenbergs Crash, gemixt met Gaspar Noé’s Climax, met wat vleugjes Ema, Holy Motors, Promising Young Woman en Under the Skin, maar dan wel gemaakt door iemand die zich volgens mij van geen enkele regel iets aantrekt, met een (seksuele) vrijheid die (nog) maar sporadisch in film te zien is, en met zoveel mogelijkheden tot interpretaties dat je beter al je rationele logica bij de kaartverkoper van het filmhuis achterlaat.
Denk niet dat ik deze ooit nog ga vergeten…

Het verhaal
Waar de opzienbarende trailer veel meer een ‘duo-film’ doet vermoeden, was Titane voor mij toch vooral de film van Alexia (een debuterende Agathe Rousselle). In de openingsflashback zien we hoe ze aan de titulaire titanium-plaat in haar hoofd komt, al schrok ik wel lichtelijk van hoe irritant ik haar als kind vond. Als we haar daarna als volwassen danseres allerlei mannen zien opgeilen, door op vette auto’s nogal sensueel te dansen, lijkt ze niet echt vriendelijker geworden tijdens haar opgroeien. Iets dat een eufemisme blijkt, als ze zich nogal grafisch ontdoet van een te opdringerige fan op de parkeerplaats.

Als ze om begrijpelijke redenen de spreekwoordelijke benen neemt, ziet ze op tv een item over een lang vermist jochie. Opportunistisch als ze is ziet ze een kans, en na het afknippen van haar geblondeerde lokken en de enige scène waarbij ik even weg moest kijken, wordt ze door brandweercommandant Vincent (Vincent – La loi du marché, La haine – Lindon) toch wel degelijk herkend als zijn langvermiste zoon Adrien. Hij neemt haar op in zowel huis als z’n brandweercompagnie, en ook al ziet iedereen om hem heen dat Alexia niet de Adrien is die hij zo mist, lijken de twee bij elkaar iets te vinden.
En dan heb ik nog niets verteld over Alexia’s zwangerschap, waar Maria’s onbevlekte ontvangenis nogal lieflijk bij afsteekt…

Punky queer?
Meestal is dit de alinea, waarin ik mijn interpretatie en/of beleving van de film duid. Maar eigenlijk verwacht ik dat me dit (nog) niet lukt. Want toen ik hierboven die “onbevlekte ontvangenis” uit m’n vingers voelde glippen, bekroop me de gedachte: “Damn, zou de film dáár ook een link mee willen leggen?“. Oftewel: zoals in de betere kunstwerken, kun je ook op Titane waarschijnlijk ontzettend veel zaken projecteren. Zeker dat de film een wraakachtig-feministische inslag heeft, die de gedachte aan Promising Young Woman veroorzaakte. Al kun je ook aan ‘onze’ verslaving aan fossiele brandstoffen denken. En dat er een identiteit/queer-ondertoon door alles heen verweven zit, daarin toont de film haar grootste progressieve vrijheden, waarop je zeker ook tal van toxic masculinity-thema’s kunt projecteren…
Kan nu allerlei interviews met de maker gaan uitpluizen om meer te weten te komen over regisseur Julia Docournau’s bedoelingen (heb haar debuutfilm Raw nooit gezien, dus weet niet of daar een link mee is), maar dat voelt beetje als het trachten te verwoorden van mijn beleving van bijvoorbeeld een schilderij van filmmaker David Lynch. Alhoewel dat misschien nog wel ‘makkelijker’ is, dan om nu al mijn visie op Titane te duiden. Het voelt wel als een meer genderfluïde volgende stap in rauwe Franse films als Baise-Moi en Irreversible, maar geef ook toe dat ik niet Franco(cinema)fiel genoeg ben om hier een nieuwe stroming in te zien…

Cast
Een ‘naaktere’ rol als die van Rousselle kan ik me niet direct herinneren. Indrukwekkend om te zien hoe ze volgens mij totaal ongeremd alles speelt, van verleidelijke bad babe tot schuchter jochie (dat niet praat, om haar vrouwelijke stem niet te onthullen). Dat shot waarin ze kleddernat en -naakt die grote ruimte inloopt, richting haar object of affection, dat is nu al bijna een cultclassic. Daarnaast vond ik het geweldig om een dichtregel van Charles Bukowski op haar lijf te zien getatoeëerd (“Love is a Dog from Hell“), al weet ik niet of alle feministen groot fan van Bukowski zijn…
De tweede hoofdrol wordt vertolkt door Vincent Lindon, die echter pas halverwege de film ten tonele verschijnt. Interessant om te zien dat hij echt wel door heeft dat Alexia niet Adrien is, maar dat hij zo gekrenkt is, dat hij ook gewoon graag voor iemand wil zorgen. Waarbij ik overigens zeker niet de enige zal zijn, die aan Matthias Schoenaerts’ rol in Rundskop moet denken…

Final credits
Sowieso is Titane dus één van de meest prikkelende, uitdagende films van het jaar. Zeker niet voor het grote publiek, al zou het wel vrij hilarisch zijn als door Alexia’s auto-fetisj ineens allemaal Fast and the Furious-fans deze film gaan kijken ;).
Nee, dit is ‘hardcore culty arthouse‘-materiaal dat je ook zou kunnen tegenkomen op een zeer obscuur kunstenaarsfeestje. En dan heb ik het nog eens niet over de heerlijk gekozen muziek in de film gehad, met onder andere 16 Horsepower, The Zombies, Future Islands, The Kills en ene Johann Sebastian Bach. En na deze film zul je waarschijnlijk ook nooit meer op dezelfde manier de Macarena dansen…