Prisoners (2013)
Denis Villeneuve sloeg me met z’n vorige film, het Oscargenomineerde Incendies, een paar keer met een moker om m’n oren, zo hard kwamen enkele scènes uit die film binnen. Vandaar dat m’n verwachtingen voor z’n ‘Hollywood-debuut’ Prisoners nogal hoog waren, wat m’n extra kritische blik kan verklaren. Direct na afloop was ik wel degelijk onder de indruk, maar toch iets minder dan verwacht. En waar ik dacht ik het behoorlijk zwar(t)e en nare verhaal dat in de film wordt verteld zo snel mogelijk zou willen vergeten, blijkt de film drie dagen later toch erg stevig te zijn blijven hangen.
Mogelijk is dat ook best een groot compliment…
Het verhaal
Aaron Guzikowski imponeerde vorig jaar totaal niet met ’t scenario voor Mark Wahlbergs Contraband, maar hij blijkt voor Prisoners dus zo’n zes jaar gewerkt te hebben aan het bij vlagen licht ingenieuze, maar af en toe ook ietwat lukrake script. De film neigt naar het willen hebben van teveel twists, alsof ze iets té graag een ingewikkelde film wilden maken. Maar als ik Villeneuve’s vorige film weer terughaal, dan kan ik me ook voorstellen dat hij de gecreëerde onzekerheid juist Villeneuve’s bedoeling is. Zodat je mee gaat voelen met de wanhoop van de karakters in de film. Mede daardoor moest ik ook even aan David Finchers Zodiac denken, toevalig ook met Jake Gyllenhaal in een rol van radeloze politieagent. In Zodiac voelde ik op een gegeven moment – vooral ook door de lengte van die film – de groeiende wanhoop in de zoektocht van de politie naar de Zodiac-killer. Met een speelduur van 153 minuten heeft Villeneuve in elk geval genoeg ‘ruimte’ om met de rust in de vertelling je je ook wat oncomfortabel te laten voelen. Al is dat ook iets wat niet iedereen zal trekken, ben ik bang…
Maar het verhaal gaat over twee families in een stadje in Pennsylvania. De hele film heeft een beetje een 90’ies gevoel over zich heen hangen, maar dat kan ook komen doordat het stadje niet het meest hippe stadje van de wereld is. Aan de andere kant: de film refereert zeker ook aan dat paranoïde gevoel dat in de 90’ies op kwam, wat volgens mij ook het decennium was dat veel kindermisbruikzaken aan het licht kwamen. Nu ik dit typ moet ik ook ineens aan het geweldige Capturing the Friedmans denken, maar dan vooral qua sfeer en qua thema’s als perceptie, veroordeling van iemand zonder bewijs, hysterie, et cetera. Prisoners vertelt namelijk het verhaal van de verdwijning van twee dochters van eerdergenoemde families, de schijnbaar vruchteloze zoektocht van de politie en het recht dat één van de ouders vanuit wanhoop in eigen hand dreigt te nemen.
Overbodig lastig..?
En daarin zitten behoorlijk wat ogenschijnlijk overbodige twists, die ook niet allemaal lijken te kloppen. Bij zeker één door mij ontdekte ‘fout’ bleek ík het echter net niet helemaal juist gezien te hebben, maar ik zie meer recensenten die fout maken. Dus mogelijk is het toch allemaal net iets ingenieuzer dan ‘wij’ denken? Al vind ik dat het zijplotje over een priester, dat uiteindelijk toch vrij essentieel blijkt, wel wat té toevallig in de schoot van politie-rechercheur Loki (vanwaar die duistere naam?) wordt geworpen. Maar ik ben eigenlijk vooral blij, dat ondanks het verhaal van de meerdere ontvoeringen, mogelijke daders, et cetera, het “We zijn allemaal gevangenen in deze maatschappij“-thema niet echt uitgewerkt wordt. Dat laat Villeneuve aan jou over, of en hoe je dat thema wilt interpreteren. Maar die hoeveelheid ontvoeringen en zijplotjes zorgt er dus wel voor dat het vrij lastig overzicht houden is, waarbij ik Villeneuve wel het krediet wil geven dat hij hiermee bewust een onzekerheid oproept die je doet meevoelen met de wanhoop van de ouders…
Talent
Naast het talent van de regisseur (en de schrijver) valt of staat een thriller-drama als Prisoners natuurlijk met de kwaliteit van de acteurs. In het sterrenensemble speelt Hugh Jackman de hoofdrol als één van de ouders wiens wanhoop hem tot foute keuzes leidt. En ondanks de lof die hij oogst bij menig recensent vond ik Jackman z’n rol toch net niet subtiel genoeg spelen. Maar ergens begon m’n moeite al met z’n net wat hoorbare en aangezette Amerikaanse accent. Want dat hij voor een gemiddelde/herkenbare gelovige Amerikaanse burger moet doorgaan, dat ligt er ook net iets te stevig bovenop. Maria – A History of Violence – Bello maakt in de kleine rol die ze heeft als Jackmans vrouw meer indruk. Ook Viola – The Help – Davis wordt mogelijk iets te weinig gebruikt, maar ook zij zet een hulpeloze moeder neer, alhoewel qua karakter volledig anders dan Bello. Terrence Howards rol is afdoende, maar veel meer kan hij er ook niet mee. Paul Dano valt op als de wel of niet geestelijk wat achtergestelde verdachte, maar op dat vlak wordt hij misschien wel overschaduwd door de rol van David Dastmalchian, die met z’n wat creepy uitstraling zijn zijplotje nóg verwarrender maakt.
Maar mogelijk dat Jake Gyllenhaal als rechercheur Loki wel de beste rol speelt, al worden z’n weirde en aanstekelijke tic en z’n talloze tatoeages nergens echt verklaard. Daarnaast nog een speciale vermelding voor director of photograhy Roger Deakins, wiens grauwe maar onheilspellende shots meerdere keren mooi hand in hand gaan met de wat obscure score van de mij nog onbekende Jóhann Jóhannsson, waardoor de film bij vlagen nogal haunting aanvoelt. Alsof het gevaar overal op de hoek kan liggen, ook in die mooie boom voor je huis…
Final credits
Qua thematiek en wanhoop voel je nogal wat connecties met flink wat andere films/documentaires. Ik noemde Zodiac en Capturing the Friedmans al, maar heel lichtjes dacht ik ook aan Reservation Road, maar nog veel meer aan Afflecks Gone Baby Gone. Geen slecht rijtje films om in opgenomen te worden natuurlijk, en uiteindelijk verwacht ik dat Prisoners daar ook wel met recht tussen zal staan.
Zelf heb ik geen kinderen, maar de film onderzoekt wel de wanhoop die je waarschijnlijk voelt als je zo machteloos bent. De film geeft een kijkje in de hel die het moet zijn voor ouders wiens kinderen ontvoerd worden, en dat wordt vermengd met nogal wat plot, wat uiteindelijk ook aardig bevredigend bij elkaar komt. Toch had ik na afloop ook wel een beetje de drang om het verhaal graag zo snel mogelijk te vergeten. En dat kan best negatief klinken, maar het zou net zo goed een onverwacht groot compliment kunnen zijn. En zeker doordat het vergeten van dit verhaal niet goed lukt, neig ik dus naar het laatste. Alhoewel ik dus toch nog ’n kleine slag om de arm houd…
De spanning en sfeer die werden opgebouwd waren best ok, maar de diepgang die werd gesuggereed o.a. met een geheimzinnig doolhof bleek er totaal niet te zijn. Het verhaal bleek veel simpeler dan gedacht en had dan ook geen 2,5 uur hoeven duren.
Verder moest de vader van het blanke gezin de good guy in het verhaal voorstellen, maar nadat hij op beestachtige wijze een vermeende pedofiel aftuigde was ik al vrij snel mijn sympathie voor hem verloren.
Voor mij was de film een lichte teleurstelling.
Het verhaal is in feite best simpel maar daar gaat het hier niet zo om. Wie zegt dat de blanke vader de good guy moest zijn? Hij moest een vader zijn die er koste wat kost achter wilde komen waar zijn dochter was. Dat ie dan ff juist geen good guy is overduidelijk. Dit is precies wat de film doet; Jou de vraag stellen hoe ver een vader in zo’n geval mag gaan als de tijd dringt, je niet weet of je dochter uberhaupt nog leeft en aan de politie zeer weinig hebt. Ik vond hem absoluut geen good guy, maar begrijpen kon ik hem wel.
Ijzersterke film als je het mij vraagt. Het zit ‘m in de psychologie, niet in de puzzel.
Wow, al heel snel zit je midden in de spanning van de film, van de 1e tot de laatste minuut superspannend!!
Deze film is een echte aanrader wie van psychologische thrillers houdt!