Superman (2025)
James Gunns versie van Superman bevat meer dan voldoende interessante elementen en scènes, die deels als ‘klassiek’, en deels als ‘woke’ betiteld kunnen worden. Precies daardoor schieten er nogal wat MAGA-aanhangers in hun paniekpanty, al lijken zij vergeten dat het ooit best ‘klassiek Amerikaans’ was om immigranten te verwelkomen en minderbedeelden te helpen. Waardoor Superman ineens politiek gemaakt wordt door degenen die de film van ‘politieke inmenging’ betichten. Heerlijk toch, hoe projectie werkt..?
Iets dat ik zelf ook veelvuldig doe, want de manier waarop de film een ‘sterk wannabe leider’ toont die een manier heeft gevonden om de good guy (in mijn ogen het progressieve vooruitgangsdenken) als de bad guy neer te zetten, met bijbehorende kwaadmakerij, dat werkte boven verwachting goed. Waarmee ik overigens niet wil stellen dat Superman als film ook bovengemiddeld goed is hoor…
Het verhaal
Zonder met een standaard (en al vaak verteld) oorsprongsverhaal te komen – we zien Clark Kents geschiedenis op aarde gedurende de film fragmentarisch verteld worden – opent de film met een net in elkaar getrimde Superman (David – Pearl, Twisters – Corenswet), die z’n Antarctische lair opzoekt om weer opgelapt te worden. Om daarna direct weer de strijd aan te gaan met een metahuman (een term die voor mij ook uit de lucht leek te vallen, maar mogelijk ben ik iets vergeten?) die veel sterker lijkt dan hij is. Of in elk geval veel beter weet in te spelen op z’n moves. De reden: deze Ultraman/Hammer of Boravia wordt door Lex Luthor (Nicholas – Mad Max: Fury Road – Hoult) geïnstrueerd, want Luthor heeft alle moves van Superman schijnbaar bestudeerd.
Maar dat is zeker niet het enige waar Luthor in uitblinkt. Als een soort ‘hippe Elon’ heeft hij scifi-technieken ontwikkeld waarmee hij ook miljarden aan overheidscontracten heeft binnen gehengeld, en dan is zo’n lone operator als Superman natuurlijk wat lastig in toom te houden. Dus zet Luthor al z’n socialmediamacht in om toch één van Amerika’s bekendste en meest archetypische helden zwart te maken.
En dat werkt, waardoor de film ook het nature vs. nurture-thema kan exploreren. Daarin zoeken meer empathisch-ontwikkelde mensen meestal de nuance op, terwijl anderen graag zo efficiënt en direct mogelijk oordelen. En het is niet lastig raden hoe het grote publiek daarin gemanipuleerd kan worden…
Klassieke immigranten-parabel
Natuurlijk kon je in Superman-films altijd al een parabel zien in hoe de grootste kracht van de VS ligt/lag in het omarmen van diversiteit om daar dan de beste elementen uit te incorporeren in de mengelmoes die als “Amerikaans” wordt geduid. Dat een alien zelfs zó graag daar deel van uitmaakte, dat hij z’n ongewilde heldendom inzet om zoveel mogelijk goed te doen, om er maar bij te kunnen horen. En precies aan die stoelpoten wordt hier hard gezaagd, want wie houdt die ‘buitenlander’ in de gaten? En hoe weten we dat zijn motieven wel positief zijn? Deels terechte vragen natuurlijk, maar ook vragen die inmiddels veelal worden ingezet om strijd te veroorzaken. Maar omdat mijn ideale toekomstvisie juist het overbruggen van verschillen (en daarmee minder strijd) behelst, snap je wel waarom ik zo aan kan slaan op mensen die zo graag verschillen vergroten (om hun eigen positie te verstevigen en/of onzekerheid te verhullen?).
Dus als veel Trumpies door een film dan in paniek schieten, dan is dat voor mij juist meestal een teken om béter op te letten. Want het betekent dat een film dus controversiële en/of ‘interessante’ thema’s aanraakt. Waardoor ik nu ook ineens aan films als Barbie en Don’t Worry Darling moet denken (al zijn die vooral bedoeld om mannen bewuster te maken; hier is het meer ‘cultureel’ dan op sekse gebaseerd). Al is de scène waarin Lois Lane (Rachel – The Marvelous Mrs. Maisel (tv), The Amateur – Brosnahan) Clark overrulet en hem als Superman wil interviewen volgens mij voor iedereen met een kritische blik op journalistiek wel interessant. Want hoe vaak stelt een interviewer nog echt scherpe vragen..?
Cast
Waarbij ik overigens via het ‘beste’ aan de film bij zeker niet het beste uit kom: de casting. Nu zorgen de makers er al vrij snel voor – bijvoorbeeld door de introductie van ‘Superdog’ – dat je weet niks al te serieus te moeten nemen in de film, maar ik vond de getoonde liefde tussen Lois en Clark/Superman wat ‘mwah’. Beetje ook alsof het voor Gunn niet echt belangrijk leek om dit perfect in te vullen, terwijl het wel deze liefde is die Clark voor een groot deel ‘aards’ moet houden. Het wordt een beetje als een gegeven gezet, terwijl hun onderlinge spanningen volgens mij ‘relatiebrekend’ zouden zijn in real life (of toon ik hiermee vooral m’n eigen relationele onvermogens?), maar ik voelde dat dus niet. Verder heeft Corenswet echt niet het charisma van Christopher Reeve, maar om zo’n grote held te vervangen (zie daarvoor ook Super/Man: The Christopher Reeve Story), dat is ook wel beetje onbegonnen werk. Gelukkig ‘mist’ hij wel die ietwat koude blik van Henry – Man of Steel – Cavill, maar opvallend blijkt hij allerminst. Opvallender is Skyler – Booksmart, Licorice Pizza – Gisondo’s naam, maar nog opmerkelijk is hoe zijn Jimmy Olsen schijnbaar alle vrouwen aantrekt. Ik vond overigens zijn overduidelijk geblondeerde collega – waarvan ik de naam dus niet zo één twee drie terug kan vinden in castlijst – een stuk aanweziger dan dat bijrolletje nodig had (waardoor ik dus dacht dat ze mogelijk nog ‘meer’ zou gaan doen richting het einde), terwijl Wendell – The Wire (tv), Selma – Pierce ook wat ongebruikt blijft (als hoofdredacteur van de Daily Planet). Over Hoults perfecte ‘MAGA-alternative-facts-asshole’ ben ik volgens mij al positief genoeg geweest, terwijl het me opvalt hoeveel rollen Isabela Merced lately speelt. Zo was ze onlangs nog als Ellie’s eerste liefde te zien in The Last of Us (tv), maar zat ze afgelopen jaar ook nog in het zwaar mislukte Madame Web én in Alien: Romulus. En dan sluit ik graag af met het vreugdesprongetje dat m’n hart maakte toen ik Anthony Carrigan herkende in de rol van Metamorpho. Ik denk dat zijn vertolking van de Tsjetsjeens-Amerikaanse crimineel ‘NoHo Hank’ (in tv-serie Barry) toch één van de leukste en/of meest memorabele bad guys van de laatste tien jaar is…
Final credits
Zo memorabel is deze Superman-versie overigens niet hoor. Ook al stelt de film dus zeker wat klassiek-interessante vragen als “Wat maakt je tot een goed ‘persoon’: hetgeen ons wordt opgedragen of datgene dat ons wordt geleerd?” En helaas roept dat voor sommigen dus een oogverblindend rode ‘anti-woke’-lap op, dat de film bij voorbaat al niks goeds kan doen. Moet nu direct kort even aan Ongehoord Nieuws denken, waarin ook altijd primair naar negatieve interpretaties van regulier nieuws wordt gezocht. Het hierbij getoonde ‘depressie-deken’ dat over alles heen te hangen, dat maakt me soms zelfs wat bezorgd, want hoe leuk is het leven met zo’n instelling..?
Maar terug naar de film: er zitten dus een paar best goede dialoogscènes in de film, ook een wat nutteloos zij-verhaallijntje met die ‘Justice Gang‘ (vanwege franchise-opportunisme?), maar het is vooral de wat klassieke visie op hoe Amerika ooit in de wereld bekend wilde staan die opvalt (als altruïstische helper, zonder onderscheid op enig vlak). Al voelt die visie inmiddels bijna net zo nostalgisch aan als dat z’n ‘over-z’n-pak-aangetrokken-maar-ietwat-degelijke-onderbroek’ eruit ziet…