Hot Milk (2025)
De onregelmatigheid waarmee deze film in de Nederlandse bioscoop draait verbaasde me initieel nogal, totdat ik Rebecca Lenkiewicz ’trauma-onderdrukkingsdrama’ zag. De film is bij vlagen namelijk best ongemakkelijk, zeker in de scènes waarin mama (Fiona – Echo Valley, True Detective (tv), Andor (tv), Killing Eve (tv) – Shaw) toont hoe iets in haar verleden haar een ogenschijnlijk onuitstaanbaar mens heeft gemaakt. Maar Hot Milk lijkt ergens ook veel meer een ietwat ‘kunstzinnige contemplatie’, waarin Lenkiewicz (die eerder meeschreef aan het Oscarwinnende Ida en The Salt Path) haar vertelling een stuk belangrijker vindt dan jouw gemak of comfort als kijker. Dus dat ik ‘m zelfs in een Pathé-zaal zag, dat verbaasde me ook…
Het verhaal
Moeder Rose (Shaw) lijdt aan een ogenschijnlijk onbekende ziekte, waarvoor ze al jaren op zoek is naar een oplossing. Haar laatste (?) optie is een behandeling ergens aan de Spaanse kust, en dochterlief Sofia (Emma – Alpha, Barbie – Mackey) heeft haar antropologiestudie grotendeels stilgelegd om moeder overal naar toe te brengen. Rose zit namelijk in een rolstoel, al kan ze een paar dagen per jaar ineens toch wél lopen. Daarnaast heeft ze overal en nergens pijn, waardoor ze zelfs zeurt over de smaak van het gekochte flessenwater, of het feit dat Sofia niet snel genoeg de telefoon opneemt. Je kent het wel: als je haar achtergrond niet kent (wat in de film langzaam onthuld wordt), dan komt mama gewoon over als een gruwelijk zeurmens. En als je mij al langer volgt: dan vind ik het soms lastig meegaan in een verhaal…
Gelukkig volgt de film vooral Sofia’s leven, en haar ontdekkingstocht in de liefde. Ze is namelijk nogal onder de indruk van de mysterieuze paardrijdster Ingrid (Vicky – Phantom Thread, The Dead Don’t Hurt – Krieps), met wie ze een hartstochtelijke affaire begint, of in elk geval ambieert. Waarbij haar aantrekkingskracht bijna ‘logisch’ aanvoelt: waar ma echt elke gedachte en elk oordeel uitspreekt en eigenlijk een continue barrage aan negativiteit uitstraalt, daar houdt Ingrid zo’n beetje al haar kaarten tegen haar borst. Iets wat vrij apart is, zeker als ze een nogal heftige onthulling doet waar ze, volkomen tegen elke vezel in mijn lijf in, dan nul opvolging aan geeft.
Wat echter ook gebeurt, is dat Sofia op tal van situaties emotioneel nogal ‘onvolwassen’ reageert, wat ook wel weer logisch blijkt als Rose’ verhaal steeds meer naar de oppervlakte komt. Wat Sofia uiteindelijk tot een nogal heftig besluit doet komen…
Alleroverheersend trauma
Gelukkig heb ik geen ervaring met heftig trauma. Dus dat ik wat verward raakte toen de film ogenschijnlijk ‘alles’ wat mama zei ongeloofwaardig wilde maken (omdat ze daarmee mijn focus wat vernachelden), dat komt mogelijk ook doordat ik niet weet hoe het onderdrukken van trauma er mogelijk wel voor zorgt dat je ook werkelijk alles gaat ‘beliegen’. Maar doordat ik dus wel even door dacht te hebben hoe het verhaal in elkaar stak, interpreteerde ik de film mogelijk ook wel verkeerd. Het kwam op mij namelijk over dat de film bewust enorm irritant communicerende mensen opvoerde, maar silly me: welke maker zou dáárvoor kiezen? Althans: elke serieuze maker zal/moet daar een reden voor hebben. Al kan het wel iets te maken hebben met de vertaling van het bronmateriaal naar het witte doek…
Crew & cast
Hot Milk is namelijk een boekverfilming; iets dat ik me ook hardop afvroeg na eerdergenoemde scène waarin eigenlijk niet echt gereageerd werd op een nogal heftige onthulling. Mogelijk dat in het boek stond dat de aanhoorder daar met stomheid geslagen voor zich uit keek, onbewust of dat moment twee seconden of dertig minuten duurde. Waardoor ik me als ‘veelpratende’ filmkijker echter afvroeg: “Huh, hoe de f..k reageer je nou niet, als iemand zo’n onthulling doet!? Dat is toch niet echt geloofwaardig, wel?” Maar ja, ik noemde mijn (gelukkige) onervarenheid met trauma reeds, dus mogelijk ‘zag’ ik dat gewoon niet. Deborah Levy’s oorspronkelijke roman met dezelfde titel stond op de Man Booker-shortlist in 2016. Levy staat bekend als ‘cultschrijver’, en een korte analyse van haar Wikipedia maakt wel wat duidelijk over de thematiek en vertelstructuur die je ook in de film terug ziet. En dat is dus ietwat onconventioneel en/of niet zo eenvoudig te duiden. Als je haar werk “vaag” vindt, dan geeft ze je ook wel gelijk. Mede ook omdat karakters in haar verhalen vaak niet perfect communiceren, zoals ze dus zelf zegt… Over Lenkiewicz weet ik overigens weinig verder. Dat ze meeschreef aan Ida, dat was initieel wel verrassend, maar ergens past het ook: die Poolse zwart-wit-Oscarwinnaar trachtte ons als kijkers ook nergens te pleasen.
Goed om te zien hoe ze de ‘publiekstrekkende’ Shaw (wat een behoorlijk grote naam is voor een kleine film als Hot Milk) juist die initieel nogal irritante rol hebben gegeven. Ik blijf me die ‘nek-trek-waardoor-pezen-opkomen’-tic denk ik lang herinneren, hoe ‘irritant’ ik ‘m ook vond tijdens de film. Mackey was dus wel compleet nieuw voor mij; ze zat in maar liefst 32 afleveringen van Sex Education (tv), speelde één van de vele Barbie’s in de gelijknamige film, en was juist de enige échte Emily Brönte in de film Emily. Door de juiste regisseurs is ze dus wel al ontdekt. Haar volgende film is ook de nieuwe van Julia – Titane – Ducournau: Alpha. Krieps speelt het wat sensuelere zusje van Sandra – Anatomy of a Fall – Hüller, als in: een sterk-onafhankelijke-vrouwenrol waar wel iets ongrijpbaars achter schuilgaat. Verder gaat die vergelijking niet echt op hoor, maar mijn hoofd maakte de connectie misschien ook niet voor niets…
Final credits
De eindconclusie die dochterlief in het laatste shot maakt, die valt uiteindelijk best wel te begrijpen. De uitvoering is mogelijk wat rigoureus, maar hoe langer ik erover nadenk, hoe duidelijker het wordt dat de film dáár ook die kleine 90 minuten naar toe werkte.
En daarmee is Hot Milk in m’n hoofd nu wel beter dan hoe ik ‘m initieel beleefde. Vrees echter dat lang niet iedereen die energie in een film wil steken (en ‘m dus niet zal kijken, afzet of de zaal uitloopt). Althans: als je je – net als ik – niet herkend in het traumaverwerkingsstuk. Herken je je daar echter wél in, dan kan ik me voorstellen dat ik misschien nog maar de helft van de waarde hierboven heb beschreven, en zou de film ook zo één van de meest memorabele van het jaar kunnen zijn voor jou…