The Drop (2014)
Ik ben erg blij met de manier waarop Michaël R. – Rundskop – Roskamp z’n Hollywooddebuut heeft aangepakt in The Drop, juist door niet aan simpele verwachtingen te voldoen. Maar daar laat hij het niet bij, want hij speelt juist ook met die verwachtingen. Bijvoorbeeld in de manier waarop hij naar een climax toewerkt, in het neerzetten van de verschillende karakters en zeker ook qua casting. Niet dat The Drop de beste film van het jaar is, maar ik zou als Belg gruwelijk trots zijn op zo’n landgenoot. Zeker ook in hoe hij wederom een geweldige sfeer weet neer te zetten, die ook mogelijk wat te subtiel (en realistisch?) is voor het grote publiek.
Al kreeg hij natuurlijk ook aardig wat hulp van een getalenteerde schrijver…
Het verhaal
Bob (Tom Hardy) is een wat sullige barman in de bar die wordt gerund door z’n neef Marv (James Gandolfini) in Brooklyn. De bar is, zoals zoveel bars blijkbaar, betrokken bij iets wat the drop wordt genoemd: elke dag wordt er veel geld buiten het zichtveld van banken, belastingdienst en andere overheden gehouden door het van hand tot hand te laten gaan, totdat het bij die bar uitkomt die die dag gekozen is als verzamelpunt. Aan het eind van de dag wordt dat geld opgehaald door de lokale maffia-zetbaas. De volgende dag is een andere bar aan de beurt, om zo ervoor te zorgen dat het risico verkleind wordt op het verliezen van al dat geld bij één of andere inval.
Bob leeft volgens een vrij simpele routine, en dat is niet de enige reden waarom ik dacht dat er mogelijk een vorm van autisme in hem schuilde. Als hij op weg naar huis echter een hondje hoort in een vuilnisbak, die toevallig (?) in de voortuin van Nadia (Noomi Rapace) staat, besluit hij dat hondje op te nemen. Niet wetende dat dit niet geheel goed valt bij de ex van Nadia en vorige eigenaar Eric (Matthias Schoenaerts), die er ook nogal prat op gaat ooit iemand vermoord te hebben. En als dat nog niet genoeg wrevel in Bobs leven oproept, wordt de bar ook nog eens beroofd, waarbij de échte eigenaars van de bar, een stel nogal lompe Tsjetsjenen, de verantwoordelijkheid voor het terugbrengen van de gestolen 5000 dollar bij Bob en Marv neerleggen…
Realisme
Misschien wel de grootste kracht van The Drop is het realisme, op vele vlakken. Een realisme dat voor sommige sneak preview-bezoekers overigens té echt, of in elk geval te rustig wordt neergezet. Maar juist door die rust te nemen creëert Roskam een bepaald gevoel dat ik niet zomaar van me afgeschud krijg, vooral ook omdat het de karakters en situaties de ruimte geeft om echt invoelbaar te worden. Vooral ook omdat er onderhuids zeker iets van onvermijdelijkheid broedt. En dat levert een continue spanning op waarvan je zou verwachten dat die eindigt in een geweldig gewelddadige climax. Maar dat doet Roskam juist niet. Dat is dus mogelijk gevaarlijk voor het oordeel van het grote publiek, maar als je mij wat beter kent weet je dat ik juist daarom een film méér waardeer. De film gaat niet over het plot, maar juist over de karakters, die langzaam maar zeker ontrafeld worden. En daarin is Roskam dus erg subtiel, want net als in het qua spanning vergelijkbare Rundskop voel je aan alles dat er wel wat meer lagen in de film zitten dan je zo op het eerste gezicht ziet. En als je nogal snel geneigd bent om karakters in hokjes te willen plaatsen, dan vrees ik dat je die subtiliteit – en daarmee de kracht van de film – behoorlijk mist.
Cast & crew
Met Hardy, Gandolfini, Raapace en Schoenaerts wek je natuurlijk ook wel verwachtingen dat het een ‘grote’ film is, maar toch neigt The Drop meer naar een filmhuisfilm. De discussie dat ‘vroeger’ dit soort films wél groots gedraaid en gewaardeerd werden ga ik nu niet aan, maar wat ik bij menig ‘mede-sneaker’ na afloop voelde was dat ze de film niet op waarde konden inschatten. Vergelijkbaar: een film als Taxi Driver zal nu mogelijk ook niet zo succesvol zijn als in het jaar waarin ie uit kwam. En daarmee raak ik mogelijk nog wel een compliment voor Roskam, want er zit zeker wel een link met de wat ‘oudere’ Scorsese-films. Mogelijk wat geholpen door het feit dat het scenario geschreven werd door Dennis Lehane, die eerder de romans schreef waarop Mystic River, Gone Baby Gone én Scorseses Shutter Island gebaseerd zijn.
Ik zit overigens nog altijd te wachten op de film waarin Tom Hardy, Matthias Schoenaerts en Ryan Goslig met elkaar in de clinch liggen in een soort van ‘tough guy standoff‘ mét diepgang. Opvallend overigens dat zowel Gosling (in Only God Forgives) als Schoenaerts én Hardy al prachtig tegen hun verwachte coole rol in hebben durven spelen. Iets waarop in The Drop overigens door sommigen wat lacherig gereageerd werd. Maar volgens mij is dat juist een ontzettend compliment voor Hardy, die hier zo goed een sociaal onhandig iemand met z’n eigen morele code speelt dat het wat ongemakkelijk aanvoelde…
Final credits
Ja, ik zou nog veel meer kunnen schrijven over The Drop, zoals over een aanwijzing in Bobs beleving van het katholicisme die door niet-gelovigen gemist zal worden. Of over het feit dat ik verwacht dat Roskam ook behoorlijk van Drive genoten heeft. Maar dan wordt dit allemaal nóg positiever…
Laat ik afsluiten met het advies om zo open mogelijk deze film in te gaan. Weet dat Roskam met je verwachtingen speelt, door je af en toe heel subtiel op het verkeerde been te zetten qua karakters en hun ontwikkeling. En als je hem dan/al gezien hebt de volgende vraag: zag jij die behoorlijk letterlijke Fight Club-link ook, of verbeeldde ik me dat maar?
Volgens mij zag ik die link met fightclub ook. Ik voelde het toen hij hem van achter de bar zakelijk maar koelbloedig dwars door zijn hoofd schoot. Je verwachtte het ook niet, zoals je niet verwachtte dat edward zelf brad was. En ik verwachtte ook niet dat hij zo gek was. Ik had niet gedacht dat zij eigenlijk de moordenaars waren van iemand zo lang geleden. En dat bleek uiteindelijk wel. Daarom zei Marv: He claims to be the killer of..Eerst dacht ik: daarom noemt hij hem gestoord. Maar omdat Marv en zijn neef wisten dat zij zelf dat waren zagen zij hem als gestoord in de zin van: Hij zegt gewoon dat hij iemand dood heeft gemaakt terwijl dat niet zo was. En marv had op het eind die syko ingehuurd om zijn neef beroofd te laten worden. Marvin gaf die gek nog aan, met ongeveer de volgende woorden: dont fuck with him. He doesnt seem like he appears. En toen wisten wij als kijker al, en dat konden we pas allemaal concluderen nadat de barman dus zei: we killed him. Die syko nog zeggen: i killed him, zonder te weten dat degene tegenover hem dat verhaal vertelde over waarom zei vroeger dus die ene ooit gekilled hadden. Alleen die reden toonde echte sykoheid aan. En de barman zei daarom op het eind. Als je soms sommige zonden doet, moet je gewoon altijd alleen zijn. Voor altijd. Het zal je blijven achtervolgen. Je kan dus beter alleen zijn. Hij kon dus blijkbaar nooit samen met iemand geleefd te hebben, omdat die om zo een reden gewoon iemand dood heeft gemaakt samen met Marv. En de manier hoe was ook gestoord volgens mij. In een oven. Hij was er bewust van wat hij ooit gedaan. Dat het slecht was. Waarschijnlijk de reden dat hij dus nooit communie heeft gedaan. De politieagent had het hem ooit gevraagd. En later sprak die tegen zicchzelf ook iets van: ik vind het wel goed waar ik altijd zit in de kerk. Of ik bepaal zelf wel wanneer ik wel mee doe met de communie. Hij kon gewoon niet die stap te nemen wetend over zijn zonde. Maar die knaap die hij neerknalde zag hij gewoon als: Als we toen om die sullige reden(omdat niemand mocht weten dat Marv was terugbetaald door een jonge knul die schulden bij hem had) iemand hebben vermoord dan vermoord ik deze gek, die claimt iemand vermoord te hebben, gaat the drop beroven, kan die niet toelaten. Dan is die gewoon echt dood. Want dan is het geen toeval meer. Hij had hem zelf die 10.000 gegeven, maar hij vraagt er echt om. Die knalde hij en hij besloot dat daar op dat moment toen hij die 10.000 niet genoeg vond, wat jammer genoeg nog door zijn eigen neef Msrv zo is opgezet. Dom van Marv, want na de eerste beroving wat uiteindelijk ook opgezet bleek te zijn door Marv, gaf de mafia hem met een belangrijke feest the drop. Op die avond komt het meeste geld binnen. En als die dan weer beroofd zou worden zouden die mafia wel zeker kunnen vaststellen dat het Marv was. Die ook logische redenen heeft om daar op te komen, omdat het ooit zijn eigen bar is. Dus dat is een reden om hem juist extra in de gaten te houden. De eerste keer hadden ze ook de vermoeden dat het zijn idee was. Zijn opzet. Wat ook uiteindelijk zo bleek te zijn. Plus dat zij het geld met een hand hadden gestuurd naar Marv. Maar na de laatste grote drop kon het gewoon niet meer anders. Dat kon Marv zelf ook wel bedenken. Maar namddie zelfmoord kans wat eigen wel zeker wel vast stond. dat zou gebeuren als die zulke stappen ging nemen en nam nam die stappen alsnog. Hij kon niet meer met zichzelf leven. Met het feit dat bijv. zijn bar is overgenomen. Terwijl hij vroeger de persoon was die de man van de stad was. Respect kreeg(d.m.v. dat niemand ooit op zijn plek zat. Die lieten ze allemaal voor Marv leeg voor als hij binnenkwam). Hij leeft met zijn zus en hebben het over de stekker bij hun vader eruit te trekken. Geen enkel joy in leven ervaart. Hij wilde dood, of terwijl, niet meer leven. Hij bleef overleven, maar ergens wilde hij niet. Dan wil je ergens gewoon dood, zou je denken.
Een fantastische film; sfeer, karakters, realisme; zalig! En Tom Hardy is zo’n charismatische en geweldige acteur dat ik de film zeker nog een keer wil zien.