Train Dreams (2025)
Train Dreams is een bijna ouderwets ‘nuchtere’ film, heerlijk rustig en prachtig geschoten, met een meer dan gepassioneerde hoofdrolspeler die lijkt te willen tonen hoe mannelijkheid er idealer uit ziet (in tegenstelling tot die toxische variant, die graag een liefdesdansje doet met polarisatie). Aan de andere kant ook wel ietwat ‘opzichtig’ duidelijk drama, maar is dat ‘erg’? Train Dreams past trouwens ook perfect in de “Man zeg er wat van!“-campagne die momenteel rond gaat. De film vertelt namelijk een behoorlijk universeel, overigens niet-waargebeurd verhaal over een man die het goede probeert te doen, maar ook weet dat hij het kwade niet kan vermijden, en uiteindelijk ook maar ‘moet’ accepteren…
Ik las ergens hoe je deze als een contrasterende companion piece bij There Will Be Blood kunt zien (gezet in dezelfde tijd, met eenzelfde chronologie inzake ontwikkelend Amerika én ook met een ‘koppige’ man), terwijl ik in het schuldgevoel van Joel Edgertons sterk neergezette hoofdpersoon ook een duidelijke link met onze huidige tijd voelde…
Het verhaal
Gebaseerd op Denis Johnsons boek uit 2011, vertelt Train Dreams het verhaal van het harde leven aan de noordwestelijke kust van Amerika, startend ruim 100 jaar geleden. De industrialisatie is initieel nog ver verwijderd van het harde, seizoensgebonden houthakkerswerk van Robert (Edgerton). Zolang hij single is, lijkt dat best ideaal werk voor zo’n stoere vent, al gaat die lynching van een Chinese collega (Alfred – The Book of Boba Fett (tv) – Hsing) – waar hij best iets meer tegen had kunnen doen toch? – hem niet in de koude kleren zitten. Iets waarover hij overigens niet lijkt te communiceren met de prachtige Gladys (Felicity Jones), die hij op z’n sporadische bezoekjes aan een kerk ontmoet en waar hij knetterverliefd op wordt.
Als ze een paar scènes later hun cabin in the woods hebben gebouwd en je aan alles voelt dat ze het heerlijk hebben samen, begin jij als kijker waarschijnlijk ook al te vrezen: “Dat kan in een film natuurlijk nooit echt lang goed gaan, toch?”
En ja, er gebeurt iets verschrikkelijks, waardoor Robert toch weer op zichzelf aangewezen lijkt. Zonder echter cynisch of gefrustreerd te raken (beetje als een ideaal boekpersonage ja) probeert ie z’n draad toch wel weer op te pakken, zeker als hij hulp krijgt van een lokale, Native American winkeleigenaar (Nathaniel – Sinners, Killers of the Flower Moon – Arcand). Als hij de mooie, vrijgevochten wetenschapper Claire (Kerry – The Banshees of Inisherin, F1 – Condon) ontmoet, lijkt er zelfs weer wat romantische hoop te gloren. Maar ondanks het ‘gemak’ waarmee het verhaal zich ontvouwt, zo ‘makkelijk’ stap je niet over een nogal heftig trauma heen natuurlijk…
Genuanceerde, aangrijpende nostalgie
Regisseur en schrijver Clint – Sing Sing – Bentley vertelde in een interview dat Johnsons boek hem aan z’n eigen opa deed denken, die in zijn beleving niet zeurde als hij bijvoorbeeld een rib kneusde, maar gewoon hard doorwerkte. Nu voel ik daar wat idealisering in zitten van Bentleys kant (en ik verzon ooit “memory makes a moment peak“, als in: in herinnering vergeet je graag de negatieve kanten, waardoor het moment in herinnering vaak veel mooier wordt), want hij stelde letterlijk dat hij nostalgie voelde naar die tijd waarin een man alles voor z’n gezin over had, maar waar is dat allemaal mis gegaan??
Hopelijk droeg Bentley niet zo’n rood petje op de set, want ergens neigt dit ook naar MAGA-conservatisme, toch? Niet dat Train Dreams die kant op gaat hoor, maar als je zijn uitspraak leest zonder dat je de film gezien hebt, dan vind ik het niet gek als je daaraan zou denken. Ik vond Train Dreams echter heerlijk meanderend, in een context van een toch wel veranderend rural America, met een hoofdpersoon die zijn hele leven lang blijft zoeken naar iets van verbinding. En uiteindelijk komt ie dan bij iets uit, dat wel wat vergelijkbaar is met mijn truffel-ervaring, en waar die geweldige bijrol van William H. Macy al een voorbode voor was..? En dáárom vond ik Train Dreams uiteindelijk een stuk ‘beter’ dan dat ik tijdens al dat meanderen verwachtte, als ik eerlijk ben…
Cast & crew
Joel Edgerton is ook als producent betrokken bij deze film, wat volgens mij inhoudt dat dit voor hem wel meer was dan zomaar een project. Hij shinet ook stevig in een rol die een behoorlijk lang leven overspant, en waarin hij z’n tweestrijd – tussen het zo goed mogelijk voor z’n geliefden zorgen en z’n liefde voor de natuur (die hij vanwege eerdergenoemde zorg natuurlijk wel beschadigt met z’n aks) – zo mooi neerzet, dat ik echt continu dacht dat dit wel een waargebeurd verhaal moest zijn. Het voelt namelijk wel allemaal erg menselijk aan, juist zonder echt ‘groter’ te gaan dan wat wij eigenlijk gewend zijn van hoofdpersonen. En naast Edgerton speelt Jones haar rol wel zoals in mijn meest romantische dromen: zeer overtuigend, maar dus ook ietwat te perfect? Maar wat vooral opvalt zijn die best grote namen in bijrollen. William H. Macy heb ik hierboven al benoemd, maar je zou ook Larry Zito uit Miami Vice (tv) kunnen herkennen: John Diehl speelt namelijk één van Roberts houtkapcollega’s. En die voice-over – die overigens best geweldig mixt met de rest van het verhaal – is van Will Patton!
Bentley verdiende vorig jaar al een Oscarnominatie voor het aanpassen van het verhaal voor de gevangenis-verlossingsfilm Sing Sing. Die film bevatte ook een gevoeligheid die vrouwen bij mannen veel meer willen zien, verwacht ik. Die gevoeligheid zit ‘m hier namelijk in de mix van schoonheid en tragiek, in een verhaal over een man die z’n best doet, maar daar gaat best ook wel wat in mis. Maar hij hoopt herinnerd te worden vanwege z’n goede daden, en inderdaad, dan begrijp ik die nostalgische gedachten van de makers wel: ik zie nu ook m’n opa en vader voor ogen (toch twee van de beste mannen uit mijn leven, waarmee ik ook aardig wat hout gekapt en -zaagd heb…).
Final credits
Maar het is en blijft best tricky, want is er wel interessant drama te vinden in een verhaal over een man die vooral gewoon z’n best wil doen? En die daarin best ook vaak tekortschiet, maar altijd bereid lijkt daarvan te willen leren..?
Als ik dan echter een paar momenten terughaal waarop ik dacht dat ik teveel met Robert meeleefde en écht niet wilde dat er iets lomps ging gebeuren (in zulke gevallen is Netflix wél handig, want dan kun je gewoon even iets te drinken gaan pakken of zo), dan lijk ik bovenstaande vraag gewoon best positief te beantwoorden…