X (2022)
Yes..! X is een geweldige, heerlijk vieze vette slasher-achtige horror. Met een vrij rustige klassieke opbouw, een aantal instant classic-shots en een setting en onderwerp waardoor ik ‘m na een paar minuten al (respectvol overigens) tot Texas Porn Massacre doopte.
Voor ‘echte’ horrorfans waarschijnlijk de beste horror in jaren, met ook een aantal jonge topacteurs. Terwijl ik na afloop – ik zag ‘m in een nachtvoorstelling – wel effe vreesde dat ik er nachtmerries van zou gaan krijgen. En dát gevoel heb ik lang niet gehad…
Het verhaal
De film opent met een sheriff (James – Avatar – Gaylyn) die aankomt bij een nogal lugubere plaats delict: een afgelegen boerderij een paar uur buiten Houston, Texas. Natuurlijk wordt niet exact getoond wat hij allemaal aantreft, en al snel zien we – na een “24 Hours Before“-titel – hoe de jonge Maxime (Mia – Suspiria – Goth) haar neusschotje test met een flinke snuif cocaïne. Ze staat namelijk op het punt om met haar vriend Wayne (Martin – Smokin’ Aces, The Ring – Henderson) en de rest van de cast én crew in een productiebusje te stappen.
Plan is namelijk het opnemen van een ‘cinematische pornofilm’, en Maxime is vastbesloten om een grote ster te gaan worden. Het is 1979, en Wayne heeft goed door dat video het genre ook naar de gewone man zal brengen. Probleem is echter, dat zeker in zo’n zuidelijke staat als Texas vrije seks en porno als een zonde wordt gezien, wat ze onderweg bij een tankstation ook reeds gepredikt zien/horen worden op een tv’tje (ja, dit is zo’n fijn gemaakte film dat je zeker op details moet letten).
Natuurlijk komen ze uiteindelijk aan bij die boerderij uit de openingsscène. En ook al is de eerste ontmoeting met boer Howard (Stephen – Lord of the Rings, The Hobbit – Ure) niet echt vriendelijk, het is tijd voor vooral Jackson (Kid – Don’t Look Up, The Harder They Fall (soundtrack) – Cudi) om z’n broek te laten zakken en aan ’t werk te gaan. Maar wie was dat oude vrouwtje dat Maxine even daarvoor in het bovenraam van die boerderij zag..?
Creatieve bloody creepiness
Na dus die zeer klassieke en vrij rustige (spannings)opbouw, herinnerde ik me halverwege de film die flashback-titel uit het begin, waardoor ik ineens wist: “Oh, nu zou het best wel eens lekker rap kunnen gaan.” En dat was zeker ook het geval. Waarmee ik overigens niet bedoel dat het verhaal (te) snel wordt afgeraffeld hoor. De film zit namelijk ook vol met heerlijk creatief uitgevoerde moorden, waarbij de engste scène misschien wel een seksscène is (de laatste!). Daarnaast wordt het verhaal ook best vernuftig gemixt met die overduidelijk aanwezige tv-beelden van die predikant (er staat in de boerderij ook een tv op hoog volume aan), en zijn de schrikmomenten ook behoorlijk goed onverwacht geplaatst. Gecombineerd met het contrast van de ‘seksuele vrijheidsstrijd’ in die tijd, biedt X dan ook niet alleen fijn vernieuwende slasher-, maar ook gewoon heerlijk viezig-vette horror…
Cast & crew
Qua casting hebben de makers ook een goede, bijna klassieke mix van ‘doe-eyed‘- én hyperseksuele meiden en bijna té stoere mannen weten te creëren, waarbij vooral de keuze voor Kid Cudi als stud wel gaaf is; de laatste keer dat ik hem zag, trad ie nog als musical guest bij Saturday Night Live op in een jurk. De grote ster van de film is echter Mia Gypsy Mello da Silva Goth, die een zeer verrassende dubbelrol speelt. Goth viel eerder al behoorlijk op in Luca Guadagnino’s Suspiria-remake, maar ze was dus ook reeds te zien in Everest, The Survivalist (die blijft me maar trekken, maar nog altijd niet gezien), A Cure for Wellness en Claire Denis’ High Life (tegenover Robert Pattinson). Qua ‘doe-eyedness‘ wint Jenny Ortega het echter, als geluidstechnicus die toch net iets te verlekkerd naar alle seksscènes kijkt. Door die blik zal ze waarschijnlijk ook gecast zijn in de laatste Scream-film, want haar grote ogen passen wel perfect in een schreeuwgezicht. Verder blijkt Brittany Snow, die de vrouwelijke ‘hoofdrol’ speelt in de film die opgenomen wordt, dus écht te kunnen zingen, want ze zat eerder ook in drie Pitch Perfect-films. Dat is ook waarschijnlijk de reden dat ze een zingscène heeft in de film, waarbij ik bijna dacht dat die té perfect klonk.
Sowieso verdienen de componisten (en sound designers) behoorlijk wat credits. Tyler Bates werkte eerder als componist al mee aan films met hippe soundtracks als Deadpool 2, Atomic Blonde, Guardians of the Galaxy en de John Wick-trilogie, maar ook aan tal van Marilyn Manson-videoclips. Chelsea Wolfe maakt hier volgens mij haar speelfilmdebuut, maar een vriendin van me veerde stevig op toen ze haar naam op de aftiteling zag, want zij schijnt in de independent music scene een aardig goede naam te hebben. En dan heb ik het nog helemaal niet gehad over regisseur-scenarist Ti West, die op z’n 28e al The House of the Devil en het vervolg op Cabin Fever maakte. Tussendoor regisseerde hij ook nog een segment in V/H/S, maar hier breekt ie volledig door met een horrorfilm die wat mij betreft zo in het rijtje Drag Me to Hell, The Woman en Hereditary past (om even een paar andere top-horrorfilms van de laatste tien tot vijftien jaar te noemen).
Final credits
Mijn optimisme over deze film is dus behoorlijk hoog. Dat een horrorfilm op IMDb boven een 7,5 krijgt (hij staat momenteel op een 7,6), dat is vooralsnog geen van de hierboven genoemde horrors gelukt.
Waarbij het dus wel degelijk écht horror is hè, dus heb je een wat tere ziel en/of trek je blood & gore totaal niet, dan zou ik deze film wel overslaan. Heb je echter zin om je de stuipen op het lijf te laten jagen, in een film met een plot dat wat mij betreft geen dommigheden bevat (en ik kan me snel ergeren aan mensen die enkel een gevaarlijke situatie binnenstappen omdat dat in het script stond), dan is X voor jou waarschijnlijk ook dé horrorfilm van 2022.
En misschien dus wel van langere tijd…