Dear Kelly (2024)

Door het luisteren (en half kijken) van Neal Brennans Blocks-podcast met published journalist Andrew Callaghan wist ik vrij snel, dat ik zijn ‘doorbraakdocumentaire’ Dear Kelly móest zien. Gisteravond was het zo ver, en ik was behoorlijk achterovergeslagen door deze mix van Hunter S. Thompson’s gonzo-stijl (denk Fear & Loathing in Gonzovision) en de scherpste Louis Theroux, lichtelijk vermomd als de neef van Napoleon Dynamite. Waarin Callaghan in z’n inmiddels (in Amerika zeer) bekende All Gas No Brakes-stijl hanteert en op die manier betrokken raakt bij één van de luidste MAGA-wappies around: Kelly Johnson. Callaghan gaat op zoek naar antwoord op een vraag die bij mij ook altijd prevaleert als ik zulke zwaar gepassioneerde ‘gekkies’ zie: waarom zijn ze zó fel geradicaliseerd dat ze de meest ‘opvallende’ complotten geloven..?

Het verhaal
De documentaire opent met het heftige geschreeuw van 60+’er Kelly Johnson (die terloops ook toegeeft gepest te zijn vanwege z’n meisjesvoornaam) voor een gebouw van Planned Parenthood (een Amerikaanse abortuskliniek). Auditief nogal invasief voelde ik dus ook direct een soort weerstand. “Waarom ga ik nu anderhalf uur naar zo’n wappie kijken en luisteren?“, schoot er direct door m’n hoofd. Gelukkig vertelt Callaghan snel het doel van deze documentaire: wat is de reden dat er aardig wat mensen de meeste wilde Q-Anon-theorieën aanhangen, handig geassimileerd door de MAGA-beweging rondom de Amerikaanse president? Inderdaad: een vraag die ik me ook graag stel, mede vanwege de vele gesprekken die ik ook over zulke onderwerpen heb gevoerd met m’n wat vergelijkbare buurvrouw.

Callaghan ontmoet Kelly voor ’t eerst tijdens een ‘White Lives Matter’-meeting in Huntington Beach, Californië. Callaghan is een nogal progressieve journalist, die vóór deze documentaire zo’n vier maanden tussen Trump-aanhangers rondhing voor z’n vorige documentaire, getiteld America Shits Itself. Dus daar hoorde hij al die volledig omarmde Q-Anon-theorieën over baby-offers, bloeddrinkende liberals en de Deep State. Maar vanwaar Kelly’s gruwelijke passie, iets waardoor hij ook van z’n kinderen en (inmiddels ex-)vrouw verwijderd raakte? Zou het iets te maken hebben met die verder volledig onbekende persoon, die ook totaal niet in het Q-Anon-moeras voortkomt, en waar Kelly verbaal óók tegen strijdt? En is er een link te leggen tussen het grote persoonlijke verlies dat deze persoon Kelly aangedaan zou hebben, en de “I’d give my life for my country and these MAGA-values“-instelling waarin hij stellig gelooft..?

Meer dan interessante analyse
Ik hoorde tijdens de podcast al dat Callaghan geen domme jongen is, die met stoere filmpjes vooral aandacht zou willen trekken door mensen wat pikante zaken te ontlokken (denk POWnews). Hij leek en lijkt dus echt wel geïnteresseerd in precies dat wat mij ook ertoe zet om het gesprek met m’n buurvrouw te blijven voeren: ik wil graag begrijpen waarom iemand zulke toch vrij extreme opvattingen aanhangt. Deels omdat ik in m’n eigen hoofd altijd onzekerheid toelaat over wát dan ook, maar zeker ook omdat ik ben altijd geïnteresseerd in de brede range van  menselijke beweegredenen. In dat licht is het ook vrij opvallend dat mijn Nederlandse buurvrouw met haar “eigen onderzoek” tot exact dezelfde conclusie komt (soms met exact dezelfde woorden) als de Texaanse buurvrouw van m’n neef daar? Dit was overigens ook één van de weinige momenten dat ik m’n buurvrouws hoofd wat kortsluiting zag krijgen, want dat kreeg ze niet zo snel in haar eigen narratief verwerkt…
Zoals in Dear Kelly ook al snel blijkt dat Callaghan misschien wel ‘alles’ wat hij hoort tijdens zijn gesprekken – oftewel Kelly’s narratief – in twijfel moet trekken, waardoor hij wederom een nieuwe verhaallijn lijkt aan te boren, waarmee het ‘eindverhaal’ een nuance krijgt die aan de ene kant super logisch is, maar ook tot natte wangen toe ontroert…

Crew
Door de gehanteerde gonzo-stijl moest ik niet alleen aan Hunter S. Thompson denken (die naast door zijn ‘immersive journalism‘ (genaamd “gonzo”) vooral bekend is van het schrijven van Fear & Loathing in Las Vegas), maar ook aan de vorige week weer een keer geziene Belgische ‘klassieker’ C’est Arrivé pres de Chez Vous (Man Bites Dog), over het interviewen van een huurmoordenaar, waarbij de crew ook steeds dieper betrokken raakt. Hier raakt Callaghan namelijk ook té betrokken, naar professionele maatstaven, al zijn z’n eigen bedoelingen vanaf het allereerste begin volkomen duidelijk. Dat hij daarin zichzelf ook beter leert kennen, dat maakt van Dear Kelly mogelijk ook een ‘kunstwerk’, vanuit de stelling “Kunst maak(t) je“; een persoonlijke verbastering van een kunst-definitie die ik ooit las. Al wil ik je absoluut niet laten denken dat dit één of andere high-brow moralistische documentaire is. De zoektocht lijkt namelijk oprecht, en je voelt dat hij ook wel degelijk mededogen heeft met Kelly, zonder denigrerend of belerend over te komen. En dat is knap, en bij zo’n controversieel onderwerp misschien nog wel lastiger dan ik me nu voorstel…

Final credits
Ja, voor een kijkje in een bubbel die ik enkel van m’n buurvrouw ken (en natuurlijk van de miljarden online memes, spoofs en Saturday Night Live-sketches), op een manier die mij in het begin ook wat moeite kostte, is Dear Kelly echt een gruwelijk interessante must-see. Zeker ook doordat de makers niet vervallen in simplistische vooroordelen, of in elk geval zo zelfverzekerd/-kritisch zijn dat ze de mogelijkheid tot vooroordelen ook bij zichzelf onderzoeken.
En dat levert dus een menselijk portret op van iemand die totaal van de pot gerukt lijkt, maar wat natuurlijk ook altijd gewoon een mens is, en dat levert een ietwat perfecte conclusie op (wat niet inhoudt dat het allemaal goed afloopt hoor). Een beetje vergelijkbaar met een conclusie die ik recentelijk zelf trok, nadat ik hoorde hoe een jonge kerel (schat hem begin 20) – die ik een jaar geleden nog gigantisch van leer hoorde gaan tegen de regenboogvlag, die hem schijnbaar fysiek kwaad maakte – laatst in elkaar is geslagen omdat hij jonge jongens zou hebben misbruikt. Met andere woorden: zijn felheid tegen alles wat queer, woke en/of antifa was, was vooral een ontkenning van wie hij zelf is..? Zoals alles waar Kelly zo fel tegen tekeer ging, vooral een onvermogen verhulde dat hij met zichzelf en z’n zelfopgelegde opvattingen in de knoop zat, of zit…

IMDb: https://www.imdb.com/title/tt32660146

P.S. Na het schrijven van deze recensie kwam ik het volgende tegen, waarin maker Andrew Callaghan zelf bekritiseerd wordt van aanranding, en wat jouw beslissing om deze documentaire te willen zien mogelijk beïnvloedt.