Wake Up Dead Man (2025)
Fijn..! Ik vond Wake Up Dead Man de beste in de Knives Out–franchise tot nu toe, waarbij ik direct moet zeggen dat ik ook niet echt van kluchten houd. Daarnaast past deze derde film best goed in deze tijd. Zowel qua Kerstgedachte, maar zeker ook politiek. Er zitten namelijk best wat links tussen Josh Brolins karakter en mensen die overal maar strijd in denken te moeten zien (en die behoorlijk aan de macht zijn momenteel), waarmee ik direct ook bij nóg een pluspunt zit: de verrassend sterke cast doet wel vermoeden dat meer mensen door hebben dat Rian – The Last Jedi – Johnson zelfs met z’n formulefilms wel iets meer wil en kan dan eigenlijk nodig is…
Het verhaal
Als voormalig bokser met een slecht geweten, is het natuurlijk niet slim dat pastoor Jud (Josh – The Mastermind, Challengers – O’Connor) een deken tegen de grond mept, hoe terecht dat ook mocht zijn geweest. Als straf wordt hij daarom naar de parochie van Onze Lieve Vrouw van Altijddurende Standvastigheid gestuurd, waar de nogal autoritaire pastoor Wicks (Brolin) de scepter zwaait. Dat doet hij allemaal met een lompheid en passie die z’n kerk steeds leger doet lopen, al zit daar ook wel een aardig familietrauma achter. Z’n opa (James – Game of Thrones (tv) – Faulkner) – oprichter van de kerk – wist namelijk ooit Wicks’ moeder Grace (Annie – The Wolf of Snow Hollow – Hamilton) te misleiden met de gedachte dat zij zijn fortuin zou erven, maar besloot net voor z’n dood haar een loer te draaien. Daarop sloeg zij de kerk aan gort, wat nog altijd de reden is dat er geen kruis aan de kerkmuur hangt. Zo heeft Wicks van z’n trauma z’n strijd-motivator gemaakt; slaat hij ook daarom continu en hard om zich heen..?
Sowieso al een slimme keuze, want koppel Wicks strijdvaardigheid aan Juds juist ‘mooie’ boodschap en reden waarom hij priester wilde worden – om mensen welkom te heten, hun lijden te verlichten en er gewoon te ‘zijn’ voor elkaar – en je hebt al twee tegenpolen die interessant drama kunnen opleveren. Als na de onverwachte dood van Wicks echter ook nog de stoïcijnse, atheïstische Benoit Blanc (Daniel – 007, Layer Cake – Craig) opdaagt, krijgen ook alle ‘geloofshaters’ iemand om zich mee te identificeren. Als detective is Blanc namelijk 100% van de wetenschap en feiten. En zijn weerstand tegen ‘het geloof’ lijkt hem ook aardig te verblinden, iets wat vaker gebeurt als mensen emotioneel ietwat stevig betrokken zijn…
Dat de film vanaf het moment dat Blanc – volgens mij pas op 1/3 (of nog later?) – het verhaal binnen komt gelopen de nogal bekende formule volgt, dat zat bij mij nergens in de weg. Mede dus, doordat de film ook een best inspirerend, maar ook scherp oordelend beeld geeft op zaken als ‘de kerk’, macht, en geloof in ’t goede…
Beter dan verwacht
Nu moet ik direct ook melden: ik ging de film met best lage verwachtingen in, juist ook omdat ik die eerste té ‘Agatha Christie’-ouderwets vond, en de tweede me ook weinig meer kon herinneren dan dat het als een spelletje Cluedo aanvoelde. Hier is de setting echter wat interessanter, want ‘de kerk’ is natuurlijk wel altijd bezig met interessante thema’s. Dat de kerk daarin een ‘waarheid-claimende-arrogantie’ bezigt die miljoenen mensen het leven heeft gekost, dat is helaas ook ‘waar’ (geloof ook nooit iemand die iets ‘zeker’ zegt te weten…), maar dat ‘wij mensen’ ons überhaupt zo heftig mee kunnen laten slepen in een onderwerp, dat toont ook de ‘importantie’ van precies dat onderwerp. Een importantie die door iedereen die ‘meer’ wil weten/ontdekken over het leven an sich herkend zal worden, want wat is er interessanter te filosoferen dan over ons ‘bestaan’ en de realiteit waarin we dat bestaan ervaren..?
Okay okay, ik houd al op, ik wilde enkel tonen waarom ik de beweegredenen achter religie en dergelijke wel begrijp. En dat er goed wat verschillende meningen zijn over hoe zulke beweegredenen in de handen van ‘foutgevoelige’ mensen tot compleet verkeerde organisaties kunnen leiden, dat hebben de makers wel op een meer dan voldoende wijze weten te verwerken in de motivaties van de verschillende karakters hier. Waardoor deze film voor mij dus ineens wél interessanter werd. Niet dat één van de standpunten het mijne heeft verrijkt hoor, daarvoor zit ik veel te ‘diep’ in Rupert Spira’s perennial philosophy-wereld, maar ik vind het altijd fijn als zelfs iets vrij triviaals als een Hollywood-studio-film toch wat ‘breder’ gaat dan de makkelijkste, meest breed-gedragen opvattingen. Dan voel ik me namelijk als kijker ook wat serieuzer genomen…
Cast & crew
Naast de heerlijk doorbrekende O’Connor, die met z’n guy next door-blik goed een hoopvolle, zelfbewuste zondaar weet neer te zetten waarmee het ‘makkelijk’ meegaan is, lijkt Brolin ook lekker los te hebben mogen gaan. Dit is echt zo’n film waarop de sfeer op de set ook in de film voelbaar is, maar gelukkig niet teveel om af te leiden. Glenn Close speelt Wicks ‘alles-regelende’ en hyper-gelovige secretaresse met precies de juiste psychoness in haar ogen, terwijl Craig het volgens mij ook wel fijn vond dat hij Blancs accent en excentriciteit nét wat minder lijkt te hebben hoeven aanzetten als in die eerdere films. Daarnaast komen Andrew – All of Us Strangers – Scott, Cailee – Priscilla, Devs (tv), Civil War – Spaeny, Jeremy – Avengers: Endgame – Renner, Kerry – Django Unchained – Washington, Mila – Black Swan, Family Guy (tv) Kunis en good old Thomas Haden – Sideways – Church ook nog in verschillende rollen voorbij, vooral om te tonen hoe het ook nog altijd lekker uitpluizen is hoor, wie nou op welke manier betrokken blijkt. Waarbij ik vooral Jeffrey Wright altijd graag zie. Zeker als ie zo’n grofgebekte kardinaal mag spelen…
Mijn interesse in deze film groeide wat toen ik regisseur Rian Johnson ergens zag/hoorde vertellen dat er wel degelijk een thematische link is tussen z’n Star Wars-laatste Jedi-film en deze. In hoe het vechten voor het goede altijd moeilijker is dan kiezen voor de makkelijkere, ‘slechte’ weg. Nu ging dat interview nog wel wat dieper dan deze tegeltjeswijsheid hoor, maar ik vond het vooral ‘fijn’ te horen dat er zelfs in mega-commercieel Hollywood-werk als deze franchise natuurlijk altijd wel ‘kunstenaars’ betrokken zijn die echt wel meer willen dan enkel een formule volgen…
Final credits
En dat ‘redde’ deze film dus ook onverwacht makkelijk voor mij. Zelfs een week na het zien, denk ik nog altijd dat ik niet al te voorzichtig hoef te zijn dat ik jouw verwachtingen te hoog maak. Het is een Netflix-film, dus ik vond het ook fijn om ‘m niet in één keer te hoeven kijken. En waar ik mezelf bijna wil corrigeren, want ik wil dat helemaal niet als ‘pluspunt’ voor cinema zien, ga ik ook niet ontkennen dat zo’n beetje alle kijkers inmiddels wel gewend zijn dat films/verhalen allang niet meer enkel op zo’n groot wit doek in één ruk gekeken hoeven te worden. Zeker bij een film van 2u24m is dat ergens wel relaxed, en omgekeerd: ik weet ook dat m’n beleving niet zo positief zou zijn geweest als ik niet die pauzeknop had gehad, en ik dus wel bijna 2,5 uur stil had moeten zitten. Ondanks dat de film redelijk doorspekt is best aardige overpeinzingen…