Demolition (2015)
De reden waarom IMDb “comedy” heeft aangevinkt als genre beats me, maar deze nieuwste van Jean-Marc – Dallas Buyers Club, Café de Flore – Vallée is als drama over verwerking en hoe we allemaal sociale dieren zijn, met een link naar iets ‘lastigs’ als depersonalisatie, behoorlijk indrukwekkend. De onconventionele manier waarop hoofdrolspeler Jake Gyllenhaal met verdriet omgaat zal velen wat ongemakkelijk aandoen, wat waarschijnlijk ook de reden is dat deze film (ook) in filmhuizen draait. Ik vond Demolition dus redelijk indrukwekkend, want ook al zag ik ‘m meer dan twee weken geleden (nog altijd wat druk met m’n betaalde werk), echt ‘losgelaten’ heb ik ‘m nog niet. Alhoewel ik wel verwacht dat ie het thuis op de bank net zo goed zal doen als op het witte doek hoor…
Het verhaal
Davis (Gyllenhaal) zit bij z’n vrouw Julia (Heather Lind) in de auto als hij in een paar zinnen uitlegt hoe z’n leven in elkaar steekt. Hij is in dienst bij het bedrijf van Julia’s vader Phil (Chris Cooper), een financiële instelling in New York, waar hij wordt klaargestoomd om het bedrijf van z’n schoonpa over te gaan nemen. Maar dan ineens klapt er van links een auto in de zijkant van Davis en Julia’s auto. Even later zit Davis behoorlijk afwezig bij te komen in de wachtkamer van het ziekenhuis, als Phil komt vertellen dat Julia het niet overleefd heeft. En dan begint het voor velen ongewone helingsproces van Davis, waarin hij af en toe behoorlijk aan zichzelf begint te twijfelen; iets waar hij zich initieel totaal niet bewust van lijkt te zijn. En met/door zijn twijfel, twijfelen wij mee…
Op één of andere wijze zet hij z’n pijn/verdriet/woede om in het schrijven van een klachtenbrief aan een snoepautomatenbedrijf, nadat hun automaat niet goed werkte. De terloopsheid waarmee hij de dood van z’n vrouw in de brieven verwerkt heeft inderdaad wel een tragische ‘droogheid’ die af en toe wat glimlachen op kan roepen. Maar waar ik de keuze voor “komedie” als genre voor de film niet zo geloofwaardig vindt, daar wordt de reactie van de klantenservicedame Karen (Naomi Watts) wel degelijk geloofwaardig neergezet. Een groot deel van de film gaat namelijk over hoe Davis deze Karen (en haar zoon Chris (Judah – Point Break – Lewis)) nodig lijkt te hebben om met z’n eigen verdriet in contact te komen, waarin de titelverklaring ook een vrij duidelijke rol heeft.
Vallée
Ik wist vooraf niet dat deze van de maker van Dallas Buyers Club, Café de Flore en Reese Witherspoons Wild was. Denk ook dat je Demolition het beste kunt ‘indelen’ tussen Café de Flore en Wild in, mocht je die noodzaak voelen. De film heeft het ‘zielzoekende’ wat ook in Wild belangrijk was, en een beetje een licht surrealistische toon – waardoor je af en toe twijfelt aan dat wat Davis ziet/beleeft – die ik herkende uit Vanessa Paradis’ Café de Flore. Nu ging ik mogelijk wat te ver in denken dat hij mogelijk ook nog wat wilde zeggen over hoe totale gevoelloosheid nodig is voor zo’n baan in de financiële wereld, maar voor die gedachtestroom is Chris Coopers karakter juist ‘ondermijnend’, want bij hem worden weinig emoties weggedrukt. Maar mogelijk moet ik deze film nog wel een keer zien, en daarbij m’n focus minder op m’n eigen kritische houding inzake de financiële wereld richten, maar meer op Naomi Watts’ karakter Karen, want in haar achtergrondverhaal zou nog wel eens een extra laag te vinden kunnen zijn inzake verliesverwerking…
Cast
Gyllenhaal bewijst wederom één van de beste acteurs van zijn generatie te zijn. Mogelijk nog wel subtieler dan z’n heerlijke rol in Nightcrawler toont hij wederom dat de combinatie tragiek-woede-agressie op zijn lijf (en blik) geschreven is. Daarnaast vroeg ik me af of ik hierboven Watts’ naam wel al moest noemen, omdat haar aanwezigheid in de film voor mij wel als een verrassing kwam. Ook zij speelt haar rol met een kwetsbaarheid die je bijvoorbeeld ook al zag in 21 Grams, Ellie Parker en/of While We’re Young, waarbij die eerste film nog wel altijd boven de rest uitsteekt, if you ask me.
Chris Cooper hoeft zich voor z’n rol niet al te veel in te spannen volgens mij, juist ook omdat zijn rol wat contrast moet bieden aan Gyllenhaals rol. Wat ervoor zorgt dat de tweede meest opvallende rol, na die van Gyllenhaal, die van Judah Lewis zal zijn, als seksueel licht verwarde zoon van Karen. En waar ik initieel dacht dat zijn karakter eigenlijk vooral voor een wat te afleidend zijspoor zorgde, daar zie ik nu het belang van zijn rol wel voor Davis’ dramatische ontwikkeling, waarin natuurlijk de essentie van de film verscholen zit…
Final credits
En niet dat die ‘perfect’ is uitgewerkt, maar de niet zo conventionele manier waarop dat gebeurt geeft de film wel een meer dan welkom rafelig randje, wat juist de reden is dat deze film dus best aardig blijft hangen. Zeker ook omdat het over het niet willen verwerken van emoties gaat, iets waar menigeen mogelijk zijn/haar eigen interpretatie op los kan laten, en ik zeker. Dat mijn interpretatie dan mogelijk niet 100% voelt te stroken kan een verschil in visie betekenen, het kan betekenen dat Vallée net een half steekje teveel heeft laten vallen, maar dat kan net zo goed betekenen dat mijn ‘gewende’/aangeleerde verhalenverwerking me toch nog wat in de weg zat.
Maar zoals je mogelijk al wel van me weet: een film die mij doet twijfelen over dit soort zaken, staat wat mij betreft sowieso al boven het wat makkelijker mainstream vermaak dat 95% van de bioscoopzalen vult…