Aus dem Nichts (a.k.a. In the Fade – 2017)
Na het lezen van een interview met Fatih – Gegen die Wand, Soul Kitchen – Akin kan ik me niet aan de gedachte onttrekken dat zijn antwoorden op vragen over Aus dem Nichts er mede voor gezorgd hebben dat de Hollywood Foreign Press Association hem daarom die Golden Globe voor beste niet-Engelstalige film heeft gegund (boven een in mijn ogen betere film als The Square en de latere Oscarwinnaar Una Mujer Fantástico). Zijn aanleiding om deze film te maken is namelijk best heftig – Akin ontdekte dat hij op een hitlist van Duitse neonazi’s stond – maar ik vind zijn bedoelingen jammer genoeg niet echt uit de verf komen. Al is dit zeker wel een veel ‘betere’ en ook veel serieuzer bedoelde film dan z’n Schnitzelparadijs-achtige uitstapje Soul Kitchen. Maar qua emotionele impact raakte ie me wel veel minder dan z’n geweldige Gegen die Wand, hoe goed Diane – Inglourious Basterds, Unknown – Kruger ook acteert in de hoofdrol (waarvoor ze in Cannes de prijs voor Beste Actrice won).
En dat terwijl ik momenteel juist gevoeliger ben (voor dit soort films). Mogelijk dat Akin een beetje tegen z’n eigen afkeer tegen overdramatisering in Amerikaanse en Koreaanse wraakfilms in had moeten gaan; ik voelde ’t drama namelijk minder goed dan dat ik ‘wist’/zag waar het drama zat…
Het verhaal
Mogelijk kwam mijn ’teleurstelling’ wel deels doordat ik net voor de film iets teveel informatie kreeg over waar deze film wel bij paste, dus verwacht verderop zeker een ‘spoiler alert‘. Wat ik vóór die spoiler alert typ is echter niets meer dan wat je op IMDb direct zult lezen. De film gaat namelijk over de Duitse Katja (Kruger), gelukkig getrouwd met Nuri (Numan – 12 Strong, Homeland – Acar), een voormalig drugdealer die z’n leven heeft gebeterd en nu een reisbureau runt in Hamburg. Samen hebben ze een leuk zoontje, Rocco, maar alles gaat mis in Katja’s leven als haar man en zoontje omkomen bij een bomaanslag. Volledig in shock wordt ze prachtig bijgestaan door vrienden en familie – mooie spanning ook tussen haar Duitse ouders en de Koerdische ouders van Nuri – maar niks kan haar verdriet natuurlijk verminderen. Ze helpt hoofdcommissaris Reetz (Henning Peker) erg graag, maar komt er ook al snel achter dat de politie toch vooral denkt dat het iets met Nuri’s verleden te maken heeft.
Blijkt echter dat er een stelletje neonazi’s achter de aanslag zit, en de rechtszaak die daarop volgt geeft een vrij openhartige (en voor mij verrassende) blik in de manier van procesvoering in Duitsland. SPOILER ALERT – Wel erg klinisch overigens, iets wat de woede (ook bij jou als kijker) natuurlijk vergroot als de zaak niet loopt zoals Katja wenst. En dat helpt haar totaal niet in haar rouwproces, waardoor ze op veel geloofwaardiger wijze iets doet wat Bruce Willis eerder dit jaar niet echt overtuigend lukte in de bioscoop – EINDE SPOILER ALERT.
Mixed feelings
Als ik bovenstaande verhaal zo typ, dan voel ik een wat dubbele teleurstelling. Ten eerste omdat ik mogelijk niet helemaal in het verhaal kwam, doordat ik vooraf dus al iets teveel wist. Al staat die informatie ook al op IMDb hoor, dus niets ten nadele van die ‘boodschapper’. Maar ik had het vooraf dus liever niet geweten. Waarschijnlijk weet iedereen die deze film gaat kijken dat dus al, waardoor ik dat ook niet echt als excuus kan zien waarom de film net echt werkte bij mij.
Ten tweede voel ik bij het typen over het verhaal dus een lichte teleurstelling, omdat ik echt wel zie waar de potentie van het verhaal zit. Als ik dan ook nog het interview met Akin erbij haal, waarin hij aangeeft dat ie ook zeker het doel had om aan te tonen dat het neonazi-probleem in Duitsland een stuk groter is dan ‘wij’ weten, dat hij erg kritisch is op hoe Duitse politie nog altijd licht-racistisch bij zulke zaken direct aan criminele afrekeningen denkt, en dat hij juist het debat wil aanzwengelen hierover, dan vind ik het vooral jammer dat hij het niet sterker aangezet heeft, zodat ik alles veel heftiger gevoeld had. Dat hij dan zelf ook aangeeft juist niet te willen overdramatiseren, omdat Amerikanen en Koreanen dat al genoeg doen, dan krijg ik toch het gevoel dat hij z’n eigen plank wat misslaat hiermee. Of ben ik zelf teveel gewend aan die conventionelere manier van verhalen vertellen?
Wat in elk geval wel erg goed is aan deze film, is dat het laat zien hoe het neonazisme nog altijd in de Duitse samenleving verweven zit, en hoe het voor Duitsers zelf ook nog altijd lastig is om hiermee om te gaan. Eén scène komt nu direct terug, waarin Katja contact heeft met de vader van één van de daders. Maar ook daar weer: soms is iets meer drama wel goed om een boodschap duidelijker over te laten komen, toch?
Cast
Kruger is terug in haar native Duitsland, nadat ze toch een aardig succesvolle Hollywood-carrière heeft opgebouwd. Naast de hierboven genoemde Tarantino-film en dat Taken-achtige-Liam-Neeson-vehikel speelde ze ook al tegenover Brad Pitt in Troy, tegenover Nicolas Cage in twee National Treasure-films, in het interessante fantasie-drama Mr. Nobody en het wat mislukte The Host, to name just a few. Hier mag ze veel meer laten zien, en she makes it look easy. Dat is vooral een flink compliment hoor, al heb ik toch een beetje het gevoel dat de film ook wel is gemaakt om mee te scoren. Ja, dat klinkt mogelijk wat raar als kritiek, maar ik vond de film nogal duidelijk de ‘juiste’ en/of bekende paden bewandelen. Al maakte het eind zeker veel goed hierin…
Numan Acar viel me tevens erg op, maar vooral omdat hij nogal de go-to-Muslim-guy lijkt te zijn. In Homeland had hij een grote rol als Haqqani in seizoen 4, terwijl hij vorig jaar nog te zien was in seizoen 5 van Prison Break. Hij had ook een rol in Zhang Yimou’s The Great Wall, dus hopelijk kan ie van die standaard-typecasting af komen, want hoe klein z’n rol in deze film ook is, hij speelt ‘m wel met goede energie. Verder moest ik wel lichtjes lachen bij de verschijning van Hennig Peker, die niet alleen een mix is tussen Dennis (Holy Motors, Tuvalu) Lavant en Fritz (der Harry uit Derrick) Wepper, maar compleet met vies leren jasje ook echt zo uit zo’n 70-ies of 80-ies Duitse krimi had kunnen lopen. Dat voelde bijna als parodie, al lopen er waarschijnlijk dus echt zulke types rond bij de Duitse politie? Ik vond het een beetje in contrast staan met de belangrijkheid van z’n rol. Hij stelde namelijk wel best realistische en duidelijke vragen (over verleden van haar man en hoe de politie lekker rauw enkel de waarheid belangrijk vond), maar niet zonder een mogelijk toch wat (onbedoeld?) racistische vooringenomenheid. In dat licht was die advocaat van de verdachten wel perfect gecast zeg, want wat een hekel kreeg ik aan die schofterige kop van Johannes – A Cure for Wellness – Krisch. Overigens een compliment voor hem als acteur hoor; ik herkende hem ook pas na m’n zoektocht op IMDb van het indrukwekkende Revanche (uit 2008).
Final credits
“Een film over wat rouw met je doet,” zegt Akin zelf over Aus dem Nichts. Ook een film die het debat aan zou moeten zwengelen, maar dat zorgde er dus ook voor dat ik tijdens het schrijven van bovenstaande m’n teleurstelling nog wat steviger voelde dan direct na afloop. Het is zo’n film die ik echt wel z’n succes gun, omdat ik zeker begrijp dat deze onderwerpen belangrijk zijn om (nogmaals) voor het voetlicht te brengen, maar misschien ben ik wel kritischer omdat ik het ook jammer vind dat het er niet helemaal uit komt. Althans: ik voelde het niet echt. Hoe groot haar wanhoop ook was, of beter: moet zijn geweest…